Griekenland – Turkije – Balkan

2024

Klik op kaart voor routeplan     

Fietsen 3840 km

18-03-2024 Pijnacker – München

Het is zover, de voorbereidingen zijn getroffen. Vlak voor vertrek nog even enkele muurtjes geverfd met Sjako en Nadeche in hun nieuwe huisje. De dag voor vertrek ben ik tot laat aan het stressen om toch weer op het laatste moment alles nog in te moeten pakken en “off we go”! 

8:30 Uur fietsen we naar Den Haag Centraal voor de trein naar Munchen om bij Utrecht te zien dat die is gecancelled wegens materieeltekort. Hadden we dat kunnen weten? Vast wel, maar we hebben eigenlijk alleen de treinstakingen gevolgd die een risico vormden. Op het station bekijken we de opties in de app DB (Deutsche Bahn). En zo hoppen we de rest van de dag van trein naar trein om uiteindelijk met slechts 4 uur vertraging rond middernacht in ons hostel aan te komen.  Van de Deutsche punktlichkeit was weinig te merken vandaag! Om de haverklap vielen treinen uit of ze waren vertraagd. Maar wat ze heel goed doen, dat zijn de fietsplaatsen. Die zijn royaal aanwezig, op de spitstrein na. In onze laatste trein ontbrak echter het fietsrijtuig. Ter compensatie kreeg elke fiets een eigen privécoupé toegewezen die ook nog veilig op slot ging. Lees je even mee NS?!

19-03-2024 München – Venetië

Het vervolgtraject gaat naar Venetië. Op de stoel naast onze gereserveerde plaats zit een man met de omvang van de dikste boom van Duitsland, die smakkend een broodje hamburger aan het eten is met een liter cola erbij. Hij schikt morrend een beetje in, maar dat helpt weinig. UIteindelijk zet hij zijn vriend maar klem op de stoel tegenover het tafeltje en gaan wij tegenover hen zitten. De dikzak smakt weer verder. Mijn ruisonderdrukkende oortjes brengen verlossing, alleen niet voor de geur die hij afgeeft. Gelukkig stappen ze na een paar haltes uit. Als we even later de koffiecorner gaan zoeken blijkt de trein nog barstensvol lege plaatsen.  Alleen de gereserveerden zijn op een kluitje gezet in 2 rijtuigen. Mooi op tijd rond 18:00 arriveren we in Venetië Mestre waar we morgen de boot nemen.

20/21-03-2024 Venetië – Patras

Ons OV traject vervolgen we per veerboot van Venetië naar Patras via de Adriatische zee. Het inchecken op de boot is een curieuze aangelegenheid. Voor auto’s, campers en trailers wordt de boegdeur uitnodigend geopend en zij kunnen zó hun parkeerdek oprijden. Wandelaars en fietsers moeten echter via een loodsje met een scanpoort en bagagescanband waar nogmaals een paspoortcontrole plaatsvindt. Een van mijn tassen is verdacht en wordt minutieus uitgeplozen. Uiteindelijk wordt het verdachte object gevonden in mijn besteksetje, een mes! Omdat het een onschuldig broodmesje is, kan alles weer ingepakt worden en mogen we door. Willem heeft ook zo’n mesje maar hij zag er natuurlijk veel betrouwbaarder uit.
We waren al lekker uitgerust in de trein en worden nog meer zen tijdens deze 2-daagse bootreis. Vol energie kunnen we morgen onze fietstocht starten.

22-03-2024 Patras – Aigeira

Met lekker weer en de wind in de rug fietsen we Patras uit. De uitlaatgassen van het verkeer worden aangelengd met de geur van bloeiende citrusbomen en jasmijn. De weg wordt steeds rustiger en met uitzicht op het blauwe water van de golf van Corinthie trappen we de kilometers lekker weg. 
Onze navigatie app Mapy.cz houdt echter wel van het inbouwen van wat meer spanning. Een mooie toeristische gravelroute eindigt dan zó maar bij een overstekende beek. Maar wij laten ons niet kennen natuurlijk en waden er met fiets en al doorheen.  Dit blijkt meteen ook het keerpunt van de wind. Deze is opeens 180 graden gedraaid en dat fietst toch een stuk minder snel. Bij het volgende stadje overnachten we pal aan zee.

23-03-2024 Aigeira – Corinth

Vandaag fietsen we met een straffe tegenwind en Aeolus haalt de truc van gisteren helaas niet nog een keer uit. Maar Hellos laat de zon onbedaarlijk schijnen, dus we klagen niet. 
Het grootste deel van de fietstocht hebben we vrij zicht op het turqoise zeewater en Poseidon wenkt mij voor een koude duik.  Toeristen zijn er nog niet, maar op deze zaterdag komen wel veel Grieken naar de boulevards.  Ons eindpunt vandaag is Korintië. 
’s Avonds zitten we voor een spotprijs weer heerlijk te eten. In het restaurant kijken we geamuseerd naar een gezin met kinderen die een lange tafel hebben gereserveerd om de 1e verjaardag van hun dochtertje te vieren. Voordat hun gasten komen aanschuiven hangen ze slingers en ballonnen op. In Nederland zal je er niet snel voor kiezen om een kinderverjaardag ’s avonds in een restaurant te vieren, maar hier is dat heel gewoon.

24-03-2024 Corinth – Piraeus

We fietsen 48 km naar de veerpont die ons zal overzetten naar het eilandje Salamina. Het is een afwisselende kustroute. We steken het beroemde kanaal van Korintië over, een kaarsrechte geul met steile aarden wanden van bijna 100 m hoog waar het water in de diepte doorheen stroomt. Vogels maken massaal gebruik van de wand om nesten in te maken. De wand is op twee plaatsen afgekalft dus het kanaal is momenteel onbruikbaar. Wel kan je er bungyjumpen…we denken er nog even over.
Verderop fietsen we dwars door de Griekse Botlek. Onderweg naar de andere kant van het eilandje Salamina neem ik weer een duik in het heldere blauwe zeewater. We eten een stevige late lunch in een restaurant aan de haven en varen daarna de korte oversteek naar de gigantische haven van Pyreus bij Athene. 
We kopen tickets voor de nachtboot naar het eiland Chios en zodra we aan boord zitten boeken we een studio op Chios voor twee overnachtingen. Nog even van het Griekse leven genieten daar terwijl we Turkije al kunnen zien liggen

25-03-2024 Piraeus – Chios

We hebben gedurende de overtocht een kort nachtje geslapen op een van de banken in het restaurant en meren 4:30 uur aan in Chios.
Op de kade is een koffietent open en langzaam zien we het buiten licht worden. We fietsen naar de fotogenieke windmolens voor wat mooie plaatjes bij het ochtendlicht. 
Hoewel het maandag is komt het leven maar traag op gang, behalve bij een party dat nog steeds aan de gang is op de boulevard. Vandaag blijkt een Griekse feestdag te zijn, wegens de herdenking van het begin van de opstand tegen 400 jaar Ottomaanse overheersing. Rond het middaguur trekken folkloristische parades door het centrum. Daar zijn we snel op uitgekeken en we fietsen naar ons appartement aan de kust.
We lunchen in een enorm restaurant aan het strand dat al snel helemaal volstroomt met Griekse families. Feesten is samen eten hier! In no time staan de tafels vol warme en koude gerechten. Dat gaat steeds wel lekker snel hier overal. We sluiten de dag af met een duik in zee en storten daarna in.

26-03-2024 Chios

Deze dag bestaat uit een wandeling om ontbijt te halen, wat administratie afhandelen en besluiten om toch maar niet te gaan zwemmen omdat het best fris is.
We ontdekken dat Chios al sinds de oudheid beroemd is om de productie van Mastiek. De hars uit de Mastiekbomen in het zuiden van het eiland kristalliseert als het op de grond valt en daar enige tijd blijft liggen. En dat is nog nergens anders ter wereld met de hars uit deze bomen gelukt, zelfs niet op andere delen van dit eiland. Mastiek is daarom een beschermde naam en de handmatige productie is Unesco werelderfgoed. Het wordt voor allerlei doeleinden gebruikt, bijvoorbeeld in etenswaren als smaakmaker en in huidverzorgingsproducten.
Op de foto staat overigens een Mimosaboom. Ze staan overal prachtig in bloei nu. We eten nog een laatste keer Grieks met uitzicht op de uitbundig verlichte kust van Turkije. Zouden ze aan de overkant ook zo heerlijk en overdadig kunnen koken? Ik kan hier ook goed vegetarisch eten. Eens kijken morgen wat de Turken er van bakken.

27-03-2024 Chios – Urla

Om 8:00 vaart de wiebelige veerboot ronkend in een half uur naar de overkant en dan zijn we opeens in Azië op Turkse grond. Onze klok kan nog een uur vooruit.  Het ziet er hier niet heel veel anders uit en we fietsen meteen weg richting Izmir. Er waait een stevige wind die ons tegenwerkt.

In een klein dorp drinken we Turkse koffie. Het is ramadan maar de mannen op het terras zitten ook aan de koffie en thee. Zo’n piepklein kopje koffie halfvol drab vind ik niets en ik besluit hier maar veel thee te gaan drinken. Willem heeft er geen moeite mee en kauwt de koffie gewoon weg.

Aan het eind van de middag zoeken we een overnachting in Urla. Maar eerst onze energie aanvullen met baklava! We waren even vergeten onze roaming uit te zetten en een databundel te kopen. Als we dat hebben geregeld, gaan we om de hoek van onze accomodatie een leuk gezellig straatje in waar we heerlijk eten. De Turken kunnen gelukkig al net zo lekker koken als de Grieken.

28-03-2024 Urla – Izmir

Na een ontbijt van spinazie en kaas in bladerdeeg in dat gezellige straatje van gisteren, genieten we van de fietstocht naar Izmir. Via de buitenwijken van Urla, met veel villa’s, verlaten we deze tamelijk welvarende stad en belanden al snel in het levendige conglomeraat van Izmir met druk en toeterend verkeer en vele eettentjes, theehuisjes, markten en kiosken.
Er komen lokale verkiezingen aan en overal hangt het vol partijposters en rijen vlaggetjes in partijkleuren. Fietsend langs een poster meen ik te zien dat de lijsttrekker zwerfvuil aan het rapen is. Op alle andere posters zien we de man hondjes en kinderen knuffelen, aan het sporten, tussen de “gewone” mensen op de markt, enz. Die laatste posters komen steeds terug, dus ik zal het wel niet goed hebben gezien.
We hebben de burgemeester van Pijnacker wel kunnen verleiden mee te helpen bij een zwerfafval actie, maar nu wilde ik dit hier waarschijnlijk ook te graag zien omdat er zoveel plastic rommel ligt overal. Daar komt echter opeens mijn held op de poster weer langs en maak ik snel een foto als bewijs. Nu maar hopen dat hij wint en de mensen kan motiveren hun mooie land schoner te houden. 
Een ander mooi beeld dat we zien langs de boulevard van Izmir is een standbeeld voor de artsen en verplegend personeel gedurende de Covid crisis. Een heel mooi en terecht monument.


De vertaling van de inscriptie

PANDEMIC HELDENMONUMENT
Het werd in 2021 gemaakt door beeldhouwer Barış Direnç ALTINAY, die de wedstrijd won, georganiseerd door de Izmir Metropolitan Municipality, als blijk van dankbaarheid aan alle gezondheidswerkers die ondanks alle moeilijkheden onbaatzuchtig tegen de coronaviruspandemie hebben gevochten en tijdens deze strijd het leven lieten.

29-03-2024 Izmir

We worden zowaar gewoon wakker van onze wekker en niet van een of andere zingende minaret.  Deze zonnige dag slenteren we door een park, langs de boulevard en door verschillende wijken met vele terrasjes, winkels en kiosken. Het is overal gezellig druk. Willem laat zich knap knippen door een van de vele barbiers.
De lengte van de brede boulevard van Izmir en de naastgelegen stad is maar liefst 10 kilometer lang met een heus fietspad erover. Maar de net zo lange kade is een steile wand. Duik je het water in dan kom je er nooit meer op. De cultuur doet vrij westers aan, behalve dan het geloof. En in plaats van alcohol wordt hier vooral thee, koffie, flessenwater en frisdrank gedronken.  En heel fijn, er staan hier niet overal tv’s aan in de horeca. Op veel plaatsen kunnen we van turkse muziek genieten
Verder is het een wonder dat niet alle turken obees zijn. Er ligt hier zó ongelooflijk veel heerlijk zoet gebak naar je te lonken vanuit de vitrines. Wij laten ons in elk geval wel verleiden…
Van de Ramadan merken we niet veel tot we ’s avonds in een groot buffetrestaurant gaan eten. Het is enorm druk en opeens valt het ons op dat veel mensen zonder te gaan eten achter hun bordjes zitten. Ze blijken te wachten tot het moment dat de vasten verbroken kan worden. Als het zo ver is eten ze eerst een dadel die op elke tafel in een schaaltje klaar staan.

30-03-2024 Izmir – Selcuk

We besluiten de gezelige chaos van Izmir te verlaten en gaan vandaag 80 km zuidwaarts naar Selçuk. We fietsen nog lang door stedelijk gebied. Ook komen we door een wijk met honderden auotdealers en garages op een kluitje met enorm druk verkeer in de straten.  Maar uiteindelijk fietsen we door het groen en passeren we onderweg de kust.
Het is zonnig en warm dus we liggen al snel in het water. Als we Selçuk naderen spreekt een fietser ons aan. De man is in de berm op zoek naar oesterzwammen tussen het blad van de reuzenvenkels die daar staan. Hij heeft na lang zoeken 2 oesterzwammen gevonden, die naar zijn mening veel beter smaken dan de gekweekte.  Hij vindt Willem geen echte man als hij niet mijn fietstassen meedraagt. Ik hang op zijn verzoek mijn tassen aan de voordragers van Willem’s fiets. De man toont Willem lachend zijn respect.  Ik fiets ultralicht Selçuk in met Willem achter mij aan met alle tassen. Hij heeft geluk dat het hier vlak is.

31-03-2024 Selcuk

Efes is een enorm grote archeologische site waar we vroeg in de ochtend heen wandelen. Het is even slikken bij de entreeprijs van 40 euro p.p. maar omdat er al bussen Japanners aan komen, tellen we het snel neer en gaan naar binnen. 
We zijn meteen onder de indruk van wat we zien. Het is veel, groots en mooi. Alles wordt prachtig uitgelicht door de ochtendzon. Deze pas vrij recent blootgelegde stad heeft een lange historie, te veel om hier op te noemen.
Voor de liefhebbers: https://www.nederlandersinturkije.nl/bezienswaardigheden/efes-selcuk/
Terug in Selçuk bestellen we een ijsje. De ijscoman heeft ook de smaak Mastiek, van de Mastiekboom. Erg lekker, met niets anders vergelijkbaar. Het ijs is hier in Turkije ook anders van textuur, er zit elasticiteit in. Niet te versmaden!
Op deze warme lentedag gaan de turken hun stem uitbrengen voor nieuwe regiobestuurders en burgemeesters. Zoals het er nu voor staat wordt de AKP (van Erdogan) in veel grote steden verslagen.

01-04-2024 Selcuk – Aydin

Vandaag is een fietsdag en het wordt 27 graden. Na een ontbijt van bladerdeeghapjes verlaten we Selçuk. We moeten meteen omhoog. De klimmetjes zijn behoorlijk steil. De weg is breed en verlaten. Daardoor kunnen we haarspeldbochtjes fietsen, wat het iets makkelijker maakt. Na 8 km fietsen we Sirince in. Tot onze verrassing is dit dorpje in de middle of nowhere een touristentrekpleister vol mooie souvenierswinkeltjes….en Japanners.
We hebben ook onze eerste ontmoeting met honden die blaffend achter ons aan komen. We zijn gewaarschuwd voor agressieve honden en zijn daarom bewapend met een zweepje. Nadat ik ze eruit gefietst heb, zijn ze echter al uitgeteld en laten ze Willem met rust. De route is zwaar maar prachtig vandaag.

De turken die we onderweg spreken zijn heel blij met de uitslag van de verkiezingen en verwachten nu eindelijk verandering. Vooral de gierende inflatie is problematisch voor iedereen. In de laatste stad voor onze eindbestemming Aydin worden we door Vedet Uçar uitgenodigd voor thee op een terras. Hij vertelt dat hij een bekend fotograaf en journalist is en veel met beroemdheden werkt. Hij laat zijn insta zien met 1,1 miljoen volgers en fotoshoots met acteurs en actrices op filmfestivals als Cannes en Venetië. Hij laat ook trots zien dat hij met Wesley Snijders en Pierre van Hooijdonk appt, want dat zijn vrienden van hem. Hij belt voor ons met vrienden die een hotel hebben in Aydin en er zijn nog kamers. Het blijkt een goede aanbeveling. Heel luxe maar goedkoop en met een hippe vibe. De fietsen mogen op de kamer, dat past maar net aan verticaal in de lift!

02-04-2024 Aydin – Nazilli

Gisteren fietsten we Aydin binnen door nieuwe wijken met moderne hoge flats. Vandaag fietsen we er uit aan de andere kant en daar zien we verouderde wijken met krottige huizen.
Een van de bestaansmiddelen hier is het bewerken van riet en andere takken tot parasols, manden, lampen enz. Veel mensen zitten bij hun huisje op de grond en zijn hier mee bezig. Het tafereel doet heel Aziatisch aan.
Doordat onze navigatie app ons steeds van de drukke wegen afleidt, fietsen we door achterafstraatjes, over industrieterreinen, langs vuilnisbelten en door villawijken. En ook veel over bonkige landweggetjes. We zien vandaag naast de overal aanwezige olijfbomen ook veel vijgenbomen en fruitteelt. Grote velden aardbeien groeien onder plastic tunnels. Langs de weg kopen we een zak vol en ze smaken heerlijk!
Dagelijks houden we regelmatig een stop bij een theehuis. Ik betreed dan steeds als enige vrouw dit domein van de mannen. Gelukkig gedogen ze mij. Het zijn vooral pensionado’s die hier gezellig samen thee drinken en vaak een spel spelen dat wel wat op rummycup lijkt.

03-04-2024 Nazilli – Tekke Köyü

Vandaag wordt een fietsmakkie van 54 km nagenoeg vlak. Een deel gaat over de grote weg, wat wel lekker opschiet. De rest van de route gaat over mooie landweggetjes met veel klaprozen in de berm.
Vandaag zien we naast fruitteelt en imkers ook kleinschalige veeteelt. De koeien staan in een stal, maar we zien ze ook buiten.  Voor wie van honden houdt, zal fietsen door Turkije een martelgang zijn. We komen vaak zwerfhonden tegen. Ze zijn lief en zien er toch verzorgd uit. Door hun gedrag weten we dat het zwerfhonden zijn, ze blaffen niet omdat ze afhankelijk zijn van wat ze van mensen krijgen. We komen ook nog een pril hondengezin tegen.
We komen voor het eerst een andere fietsreiziger tegen, een Duitser. Terwijl we met hem praten langs de kant van de weg, komt een Turk zijn huis uit en komt erbij staan. Hij heeft tientallen jaren in Duitsland gewoond en gewerkt en nodigt ons uit in zijn achtertuin om wat sinaasappels te plukken voor onderweg. De Duitser en de Turk zijn het er over eens dat de Turkse gepensioneerde mannen hun tijd verlummelen met terrasstoelen bezet houden, thee drinken en roken. 
Voor de 3e dag op rij fietsen we langs een grote geothermie energiecentrale met honderden meters lange dikke pijpen boven de grond. Ons hotel blijkt er pal naast te liggen. Langs de weg ligt een poel met bubbelend en stomend water. Het hotel is flink gedateerd maar het bed is prima. En ze hebben een buitenbad met geothermisch water. Het wordt aangevuld met koud omdat je er anders in gekookt wordt. Nu nog net niet. Hoewel het buiten al lekker warm is met 25 graden, laten we ons er toch in zakken. We schatten de temperatuur op 50 graden. Helaas is er geen koud dompelbad, maar wel een lauwe douche. Onze fietsspieren vinden het in elk geval fijn! We zijn de enige gasten en in het grote restaurant moeten we eten wat de pot vandaag schaft. Dan maar een dagje niet vegetarisch…een fietser moet tenslotte wel eten.

04-04-2024 Tekke Köyü – Pammukale

Naar Pamukkale is een korte etappe van maar 40 km. We fietsen nog steeds door het lange dal tussen 2 bergketens. In het eerste stadje dat we passeren is er muziek te horen en zijn veel mensen op de been.
De nieuwe bestuurders van de CHP blijken te zijn geinstalleerd en dat wordt gevierd. Een Duitssprekende Turk komt ons vertellen dat de mensen zo blij zijn met deze verandering. Wij gaan het ook even vieren met wat lekkere baklava.
Vandaag zien we in het agrarische landschap o.a. foliekassen, wijngaarden en een kleine katoenplantage.  We vragen ons af of de druiven wel voor wijn zijn bedoeld, misschien eerder om zo te eten.
Alcoholische dranken zijn niet aanwezig in het straatbeeld. Bij de maaltijd drinkt men flessenwater. Frisdrank is ook minder gangbaar. De durum, köfte of kebap wordt niet met cola, maar met karnemelk geserveerd. We hebben ook nog geen fastfoodketen gezien en zelfs geen Chinees.
Ook opvallend, we kunnen Booking.com niet gebruiken bij het zoeken naar accomodaties. Deze site is sinds 2017 geblokkeerd door Turkije wegens oneerlijke concurrentie.
We zijn nu bij de touristische hotspot van de kalksteenterrassen waar wel wijn en bier op de kaart van enkele restaurants staat.

05-04-2024 Pammukale

We willen de busladingen touristen vóór zijn bij de kalksterrassen en lopen er na het ontbijt in 10 minuten heen.  De schoenen moeten uit om het kalksteen te ontzien, dus lopen we lekker met blote voeten over de kalkribbeltjes waar een laagje water over loopt. Om de orginele terrassen te sparen zijn er speciale aangelegd waar de touristen in mogen pootjebaden. Veel jonge vrouwen hebben hun meest instagrammable outfit aan en maken honderd fotoos. Je kan hier zelfs een outfit met vleugels of lange waaijurk huren.  De echte druipterrassen blijken leeg te staan en alleen in de verte zichtbaar. Maar evengoed is het een bijzondere plek. Het ziet er uit als een enorme berg eeuwige sneeuw maar dan van kalk. Nog meer bijzonder is het naastgelegen Hierapolis. Een enorme archeologische vindplaats nog groter dan Efes. Rond 2000 jaar geleden hebben hier 100.000 mensen gewoond. Ook deze locatie heeft weer een rijke geschiedenis die al begint in de ijzertijd. Vóór de jaartelling werd het een Griekse stad en na de jaartelling Romeins. Door oorlogen en aardbevingen  werd de stad regelmatig vernietigd. Pas 67 jaar geleden werd serieus begonnen met de opgraving door de Italianen.  We hebben er uren rondgelopen. De uitgestrektheid van het gebied was indrukwekkend.  Vanavond is de straat voor ons hotel volgezet met lange tafels. Rond 250 buurtgenoten komen hier eten vanaf zonsondergang als afsluiting van deze Ramadandag. Na afloop komt er geen water meer uit onze kraan. Ze zijn zeker aan de afwas begonnen…

06-04-2024 Pammukale – Bozkurt

Omdat we vandaag 680 hoogtemeters moeten overbruggen, vertrekken we 7:30 uur.
Onze hotelbaas wilde nog even uitslapen en heeft alvast broodjes klaargelegd.  Al fietsend merken we weinig van de steiging omdat het geleidelijk over de hele route gaat.  We nemen koffie en een tosti in de tuin van een restaurantje onderweg. We krijgen er spontaan frisdrank bij en thee toe. Als we willen afrekenen wordt dit geweigerd door de eigenaar. Beduusd bedanken we uitgebreid.
Gedurende Ramadan geven moslims geld aan armen. Vond hij ons arme sloebers omdat we op de fiets waren? Of zal het toch de ultieme gastvrijheid zijn waar de Turken om bekend staan. We voelen ons er wel verlegen mee. 
We drinken hier heel wat çay (thee). Overal krijg je het, gevraagd of ongevraagd.  In Bozkurt vinden we een hotel. Het kolossale gebouw lijkt zo goed als leeg. Het onderhoud heeft wat achterstand. Als we de handdoek ophangen breekt de haak af, het glazen planchet bungelt los boven de wasbak waar een putlucht uit komt en de wc rol komt uit de muur vallen. En ze doen niet aan wifi hier. Maar de douche doet het goed en het bed ligt heerlijk.
We lopen de hoofdstraat nog even door. De levensstandaard ligt hier, meer naar het binnenland, duidelijk wat lager.

07-04-2024 Bozkurt – Dinar

Het is niet meer zo warm en ik ben blij dat ik met een lange broek en mouwen kan fietsen want ik zit flink onder de zonne-uitslag. We fietsen dagelijks van A naar B meestal zonder te weten wat we tegen gaan komen onderweg. Vandaag pakt dit heel verrassend uit.
De weg loopt door een enorm grote lege vlakte. We zien bedrijvigheid rond een grote witte berg. Is dat kalk? Of zout? Omdat we overal op het zand een soort witte uitslag zien, ga ik maar eens proeven. Het is zout! Midden in het land ligt een enorme zoutvlakte. In de verte zien we ook water. Volgens de kaart heet het hier Açigül, maar we kunnen er verder geen informatie over vinden.

We zien veel schaap- en geitenhoeders met hun kuddes. Met een van hen heb ik een interressant gesprek in het Turks. Het maakt hem niet uit dat ik hem niet versta, hij praat gewoon door. Ik maak nog een selfie met hem en we fietsen weer verder.
In een dorpje met een grote steenfabriek, waar enorme brokken steen in tegels worden gezaagd, drinken we koffie op een terras waar weer veel mannen de stoelen bezet houden. Een van hen komt bij ons zitten en betaalt spontaan onze koffie, die in het binnenland slechts 15 cent kost. Hij begint een gesprek dat ook nu weer niet verder komt dan vriendelijk terugknikken en ja en nee knikken van onze kant. We hebben veel bekijks als we dit dorp uitfietsen waar rond veel huizen wat vee scharrelt.

We fietsen zo’n 30 km langs deze witte wereld omgeven door een soort steppelandschap. Halverwege steigt naast de weg een berg van 2000 m grillig steil omhoog terwijl aan de andere kant die grote platte vlakte ligt. We zien landschildpadjes oversteken en horen veel vogels waaronder een uil.
De weg is rustig. Af en toe rijdt een auto langs, vaak een hoekig roestig blik uit de jaren 70. Na een stokoud dorpje met grote kippenschuren moeten we nog een traject klimmen en eindigen in een mooi hotel in Dinar.

08/09-04-2024 Dinar – Isparta- Antalya vv

Met meerdere laagjes kleding zitten we op de fiets op deze frisse dag op weg naar Isparta.
Een man op de brommer met een geel hesje aan stopt en legt ons uit dat we ook met de trein naar deze stad kunnen gaan. Hij blijkt te werken bij de spoorwegen.
Isparta is een moderne stad waar zelfs een Burgerking zit als twijfelachtig object van vooruitgang. Een land dat vanuit zijn cultuur al veel soorten vleesgerechten langs de straat verkoopt, zou zo’n bedrijf eigenlijk moeten boycotten.
We blijven hier een dag en nemen de bus naar Antalya. We willen dat oord waar miljoenen touristen aanlanden ook wel eens bekijken. En een dagje strand is altijd lekker. De busrit is erg mooi door hoog en ruig berggebied. De zee is heerlijk, maar de zon laat het een beetje afweten.
We lopen een heel eind langs de boulevard. Er wordt nog hard gewerkt om alles seizoensklaar te maken.  Er lopen nu al veel badgasten rond, meest Turken. Wat een gekkenhuis zal het hier in de zomer zijn! Op een heel groot terras zitten ze aan alle tafeltjes Okay te spelen, deze keer vooral jongeren. Het is echt een populair spel in Turkije.

10-04-2024 Isparta – Egirdir

Half 5 worden we wakker van de oproep tot gebed. Voor de moslims breekt vandaag Eid-al-Fitr aan, ofwel het 3 dagen durende Suikerfeest. Wij draaien ons nog een keer om…
Tijdens het ontbijt oefent de medewerker van het hotel zijn Engels op ons. Hij is de taal aan het leren omdat hij na de basisschool meteen moest gaan werken. Hij is Koerdisch en komt uit het oosten van Turkije. Hij vertelt dat hij nu 16 uur per dag werkt om ook voor zijn familie te kunnen zorgen. Zijn droom is om in Europa te kunnen gaan werken.
We fietsen in 2 uurtjes, met uitzicht op veel mooi bloeiende fruitbomen, naar onze volgende bestemming Egirdir. Dit stadje ligt prachtig aan een heel groot bergmeer. We hebben dus lekker de tijd om hier te zwemmen in het koude kraakheldere water en rond te slenteren. Het lijkt soms net vakantie!

11-04-2024 Egirdir – Gelendost

We hoeven nog geen afscheid te nemen van het mooie blauwe meer want onze route blijft er nog even langs lopen. Aan de andere kant van de weg rijzen de rotsige bergen hoog op.
Dit is een appelregio, dus we zien weer heel veel prachtig bloeiende appelbomen. Het is druk op de weg, Turkse families weten deze mooie locatie ook te vinden op hun vrije dag. Gisteren fietsten we 40 km en vandaag 47. We hadden ze wel aan elkaar kunnen plakken, maar dan hadden we weinig tijd gehad om van dit mooie gebied te genieten.
We eindigen in het vervallen dorpje Gelendost. Het hotel ziet er uit of het al lang buiten gebruik is. Er is niemand, maar de deur staat open en we loeren een kamer binnen. Volgens het opgemaakte bed zouden we hier moeten kunnen slapen. We bellen het telefoonnummer dat opgeplakt hangt en iemand meldt dat hij er aan komt. We krijgen een prima kamer voor omgerekend 15 euro en de man gaat weer weg.
In het theehuis mogen we onze koffie niet betalen van de uitbater. We gaan een durum eten in een tentje waar de jongens die het runnen vreselijk moeten lachen als ze Engels proberen te praten. Ze willen geen fooi op de prijs van het spotgoedkope eten. Op de armste plekken zijn de mensen het gulst…

12-04-2024 Gelendost – Aksehir

Al zwaaiend naar de dorpsbewoners fietsen we Gelendost uit. Het dorp kan wel een geldinjectie gebruiken om alles wat kapot is te repareren. Ook ons oude hotel had kapotte ramen. 
We moeten over een bergkam heen vandaag van 1600 m. Gelukkig zitten we al op 800 meter, dus dat is te overzien. Op dit traject komen we maar één dorpje tegen en daar willen we dus wel wat eten. Bij het eerste huis in Baĝkonak informeren we, maar er blijkt hier niets in de buurt te zijn. Als we dan maar door willen fietsen, worden we uitgenodigd om in hun huis wat te komen eten.
Na een korte twijfel nemen we het aanbod aan. De schoenen gaan uit en we nemen plaats op het kleed op het terras. Er zijn drie generaties van de familie aanwezig. Oma, een zoon en dochter met hun vrouw en man en de 15 jarige zoon van de dochter.

Communiceren gaat moeizaam met handen, voeten en Google translate. De scholier spreekt wel wat Engels en redt zo het gesprek. Oma woont in dit huis en haar kinderen uit Istanbul en Isparta zijn nu op bezoek.
Er wordt familie in Eindhoven gebeld om even aan ons te kunnen vragen wat we wel of niet lusten en of we nog allergieën hebben. Binnen vijf minuten staat er een tafel eten voor ons waar een restaurant niet tegenop had gekund.
Drie soorten heerlijke eigengemaakte kaas van hun twee koeien. Gebakken eitjes, tomaat en komkommer, honing, brood, patat en baklava. En çay natuurlijk.
Alles van henzelf of uit de buurt en ze verzekeren ons dat het allemaal organic is.  De familie kijkt toe hoe wij van het eten genieten. Ze bieden ons zelfs nog aan om te blijven slapen! En de zoon uit Istanbul nodigt ons uit bij hem te logeren als we daar zijn. We zijn overweldigd door deze gastvrijheid. 
We bedanken uitgebreid en kunnen vol energie aan de bergbeklimming beginnen.  De route eindigt in het mooie en gezellige stadje Aksehir waar ’s avonds het einde van het Suikerfeest wordt gevierd met livemuziek op het plein.

13-04-2024 Aksehir – Ilgin

We bevinden ons op een bergplateau van ruim 1000 m hoog. De vlakte is een agrarisch gebied. Het is leeg, uitgestrekt en stil met alleen het geluid van de vogels en soms een auto of tracktor. 
Je moet hier overigens geen tegenwind hebben!  Gelukkig hebben we vandaag rustig weer met nauwelijks wind.  We komen langs piepkleine dorpjes waar veel lemen huisjes staan met een lemen-rieten dak. Ze zijn vervallen maar soms nog bewoond. 
Als we zin in koffie hebben, fietsen we een dorpje door maar er is niets.
Achter ons horen we opeens een man roepen: Hé zijn jullie Nederlanders? Hij nodigt ons uit om koffie te komen drinken. We zijn stomverbaasd dat we in dit verlaten oord een Nederlander tegen komen. Hij blijkt een geboren Nederlander uit Nederlands-Turkse ouders en heeft veel familie in Nederland. Toch heeft hij samen met zijn vrouw er voor gekozen in Turkije te gaan wonen. Met hun zoontje zijn ze naar Antalya verhuisd. Hij is vanwege het Suikerfeest nu bij zijn oom en tante op bezoek in dit kleine dorp.
Zijn vrouw heeft een baan bij een callcenter in Antalya en hij doet voorlopig het huishouden. 
De dorpjes met de lemen huizen zijn in 1907 gebouwd door een groep Bulgaren die zich destijds in deze vruchtbare streek vestigden en er landbouw en veeteelt gingen bedrijven. 
Op de foto met Atatürk op de gevel staat zijn spreuk: “De boer is de meester van de natie”. (daar lijkt het in Nederland ook op…maar niet altijd in de positieve zin die Atatürk bedoelde)

14-04-2024 Ilgin – Altinekin

We vervolgen onze route over de uitgestrekte Anatolische hoogvlakte en hebben het koud. Het is maar 12 graden!
Normaal trekken we steeds meer uit onderweg, maar nu zoeken we steeds warmere dingen in onze tas.   Tijdens een koffiestop onderweg begint het opeens te stortregenen. De eerste regen op onze tocht en we blijven gewoon droog!
Gisteravond hebben we met hulp van de hoteleigenaar gezocht naar een volgend hotel op onze route. Maar de hotels die tevoorschijn kwamen na ongeveer 100 km waren niet bereikbaar. Dat wordt dus spannend vandaag.  De meeste kans maken we in Altinekin en na 97 km hoogvlakte staan we daar voor een dicht hotel.
Een man vraagt ons wat we zoeken en vertelt dat het hotel op de heuvel ligt. Hij rijdt voor ons uit en wij fietsen hijgend achter hem aan omhoog.  We eindigen voor een splinternieuw sjiek hotel waar de rode loper uit ligt. En of we al gegeten hebben….?
De behulpzame man heet Ufuk en is veterinair arts. “Laat het hotel straks maar bellen naar doktor Ufuk. Dan kunnen jullie bij mij thuis komen eten”.
Het sjieke hotel blijkt spotgoedkoop en na een douche en schone kleren komt Ufuk ons ophalen.  We worden warm ontvangen door zijn vrouw en hun 2 kleine zoontjes.
Even later nemen we plaats op de grond om een ronde tafel op lage pootjes met volle borden eten en glazen karnemelk. Het zijn gezellige mensen en met Google translate lukt het aardig om te communiceren.
Wat bijzonder en hartverwarmend toch weer om zo spontaan uitgenodigd te worden en even deelgenoot te zijn van het Turkse familieleven. En anderzijds vinden de Turken het weer bijzonder om ons te ontmoeten. 

15-04-2024 Altinekin – Sultanhani

En weer gaat de route verder over de Anatolische hoogvlakte. Het voordeel is dat het nagenoeg vlak is, het nadeel is dat we tegenwind hebben vandaag.
We zijn zo’n curiositeit hier dat we als een koning en koningin heel de dag aan het wuiven zijn naar toeterende en zwaaiende automobilisten, tractorrijders en bewoners van de spaarzame dorpjes.
Twee mannen komen hun auto uit om snel een selfie met ieder van ons te maken, en weg zijn ze weer. Er wordt overigens loeihard gereden waar bij ze vaak een peuk in hun ene en een mobiel in hun andere hand hebben. We rijden kilometers over een zandpad door land waar zover we kunnen kijken alleen maar grijze staketsels van uitgebloeide distels staan. Het zal in de zomer heel mooi zijn maar nu is het een macaber landschap.
We fietsen door het plaatsje Eskil, een walhalla voor de agrariërs. Er worden allerhande landbouwvoertuigen verkocht in de kleuren rood en blauw. Er zijn werkplaatsen voor reparaties.
Verfspuitwerk wordt gewoon buiten gedaan waarbij de grond en gevel van de spuiterij mee gekleurd wordt. Syngenta heeft hier ook zijn kamp opgeslagen en verder zijn bijna alle winkels gericht op de landbouw.
Marmeren graven staan er ook uitgestald. Er wordt in Turkije veel marmer en ander gesteente uit de bergen gehouwen. En al die tijd hebben we het bijzondere uitzicht op de slapende vulkaan Hasan Dagi van 3256 meter hoog met een sneeuwdak dat schittert in de zon.

16-04-2024 Sultanhani – Aksaray

Ons hotel ligt pal naast de moskee aan de ene kant (half 5 wakker) en de grote bezienswaardigheid van de stad aan de andere kant, de Sultanhani Caravansary.
Deze gaan we nog even bekijken voor we vertrekken. Dit complex is een gratis stop- en overnachtingsplaats voor karavanen aan de Zijderoute en werd gebouwd in de periode 1229-1236. Daarna fietsen we de steppe weer op richting Aksaray. We komen weer veel schaapkuddes tegen. Meestal zien we een traditionele schaapsherder.Maar soms is het een jonge gast die verveeld tussen zijn schapen op zijn telefoon bezig is. Dat is best een raar gezicht.
Een agrariër is irrigatiebuizen aan het plaatsen op zijn land. Die zien we overal waar het land bewerkt is en dat is ook wel nodig in dit droge gebied. Als hij ons spot komt hij snel om een foto van ons met zijn twee jonge zoontjes te maken die hem helpen. We hebben wat eten bij ons en zien een nis in een hooiberg waar we lekker in de schaduw kunnen zitten. Terwijl we eten zien we verderop uit een huis mensen komen.
Even later zijn we gespot en komen ze naar ons toe. Het is de boer, boerin en zoon en natuurlijk moeten we binnen komen. We maken duidelijk dat we eerst even eten en dan zullen komen. Al snel komt de boer weer terug, nu met een schaal Turks fruit om ons naar binnen te lokken. We bekijken hun dieren en gaan mee naar binnen waar we in de mooie kamer worden gezet en een fruitdrankje en baklava krijgen. Met Google translate communiceren we.
Ze hebben 6 dochters die naar verschillende steden getrokken zijn. De zoon is gestopt met school en runt nu met zijn ouders de kleinschalige boerderij. Ze kunnen er goed van rondkomen. Als ze weer aan het werk moeten, gaan wij ook weer verder. De besneeuwde vulkaan komt steeds dichterbij.

17-04-2024 Aksaray

We zijn toe aan een fietsloze dag en toen we ontdekten dat hier veel te zien is in de omgeving hebben we het hotel voor drie nachten geboekt.  We willen een auto huren voor een dag, maar twee is het minimum, dus we kunnen de omgeving twee dagen met de auto gaan verkennen.
We gaan eerst naar Güzelyurt. Miljoenen jaren geleden hebben de drie vulkanen in deze regio met hun lava de omgeving 100 meter verhoogd. De magma is in combinatie met wind en water in mooie natuurlijke architectuur veranderd. 7500 jaar geleden hebben bewoners hier grotwoningen in gemaakt.
De verschillende ruimtes naast, onder en boven elkaar,  zijn via gaten en vertikale spelonken met elkaar verbonden. Er zijn uitsparingen gemaakt zodat je naar de boven- en benedenruimtes kan klimmen door de soms metershoge vertikale spelonken. Het is net bolderen.
In de tijd dat hier christenen woonden hebben ze er kerken gebouwd, die na 1923 door de moslims zijn omgebouwd naar moskee. 
In 1923 is na de Grieks-Turkse oorlog een pact opgesteld door beide regeringen dat inhield dat 1,5 miljoen Grieken het land moesten verlaten en een half miljoen Turken moesten verhuizen van Griekenland naar Turkije. De regeringen wilden met deze grote uitruil homogene bevolkingen bewerkstelligen dat de rust zou moeten bevorderen. We zijn nog even een koel meer ingedoken en daarna naar ons voorgaande hotel gereden om wat vergeten spullen op te halen.

18-04-2024 Aksaray

We gaan wandelen door de Ilhara vallei, een bergkloof met een snelstromend riviertje. Op de weg er naar toe stoppen we even bij mooie rotsformaties waar ook weer grotwoningen en kerkjes in zitten.
Een gids komt op ons af en we krijgen meteen een interessante rondleiding. Omdat we vroeg zijn, is er nog geen enkele andere tourist. Hij vertelt dat tot 100 jaar geleden er nog mensen in de grotwoningen woonden, waaronder zijn opa. Dergelijke woningen hebben een goed binnenklimaat, warm in de winter en koel in de zomer.
Het gesteente is wel aan weersinvloeden onderhevig waardoor het er over enkele jaren al weer anders uit ziet. Een enorm rotsblok is vorig jaar nog naar beneden gestort. In het kerkje zijn door orthodoxe christenen fresco’s aangebracht. Toen er zo’n 100 jaar geleden moslims de kerken gingen gebruiken als moskee hebben zij alle gezichten van de afbeeldingen weggehakt.
Het afbeelden van heiligen is haram volgens het conservatiefste deel van de moslims. De mensen hadden kamelen voor transport en hielden ook ander vee. Om zich te beschermen tegen vijandigheden, hadden ze een enorme verticale tunnel naar de top van de berg gemaakt zodat ze binnendoor naar deze veilige plek konden klimmen. De gang werd dan afgesloten met een zware molensteen.
Na afloop van de rondleiding gaan we verder naar de kloof voor onze wandeltocht. We lopen door de natuur tussen megahoge rotsmuren ook weer met rotswoningen en kerkjes met de rivier klaterend naast ons. Ik loop rakelings langs een slang van bijna 1,5 meter. Regelmatig komen we langs leuke restaurantjes gebouwd in en om de rivier in Aziatische stijl.
Aan het eind van de dag rijden we nog naar een kratermeer dat 65 graden zou moeten zijn. Het is er verlaten en als we voorzichtig voelen, lijkt het eerder op 6,5 graad. Het wordt dus een Wim Hofbad…ook lekker!

19-04-2024 Aksaray – Nevsehir

Net buiten Aksaray staat een enorm groot gevangeniscomplex. We tellen 48 uitkijktorens. Op Turkse sites vind ik dat het in 2017 in een jaar tijd is gebouwd. Er is plaats voor 6000 gevangenen verdeeld over zes strengbeveiligde en één open gevangenis. Het complex is dus gebouwd kort na de coup van 2016 toen tienduizenden mensen gevangen werden gezet, terwijl de gevangenissen al uitpuilden.
Net als in de vorige steden zien we vele berbers (herenkappers), direct herkenbaar aan het wasrek met drogende handdoeken voor de deur. Soms staan er stoeltjes buiten voor de wachtenden. De Turkse mannen gaan allen strak gekapt en zitten dus vaak in de kappersstoel. De echte ijdeltuiten nemen ook meteen een gezichtsmaskertje.
Maar nu verlaten we deze stad en komen al dicht bij ons einddoel. We fietsen een lange dag van 93 km met flink wat klimmen en dalen.  We zien weer zoveel plastic overal in het landschap. In elk dorp fietsen we langs vele afvalcontainers, dus dat is wel goed geregeld. Maar er wordt ook veel afval gestort buiten de dorpen. Dat is grotendeels plastic en dit wappert dus de weide wereld in.  We zien zelfs lege flessen landbouwgif gewoon neergegooid tussen het perceel en de berm. 
Heel Turkije zit aan het flessenwater. In de bermen liggen dan ook vele lege flesjes. Het kraanwater is echter overal veilig, dus wij drinken dit al weken. De tappunten langs de weg worden blijkbaar wel vertrouwd, want daar komt men voorraden grote waterflessen vol tappen.

20/21-04-2024 Nevsehir – Goreme

We moeten nog de gigantische afstand van 13 km overbruggen en dan zijn we in Goreme, het hart van Kapadocya (de Turkse naam).
We hebben dan 1422 km gefietst, zijn een maand onderweg en hebben ons verste einddoel bereikt. En tot nu toe is het geweldig!  We blijven een paar dagen in een leuk hostel met dakterras om dit gebied te verkennen. Er zijn schitterende wandelingen te maken in dit bizarre landschap vol rotsgebergte in vreemdsoortige vormen.
Ook hier zijn er vele rotswoningen waar de bevolking in het verleden woonde. En wat moesten ze lenig zijn om binnen te komen en van ruimte naar ruimte te klauteren! Google op Kapadokya en je ziet meteen de luchtballonnen op de plaatjes. Dat willen wij ook wel!  
Voor de ballonvlucht moeten we al om 4:00 opstaan om 20 minuten later bij ons hostel te worden opgepikt door een busje dat ons net buiten de stad naar onze ballon brengt. We hebben nog bijna een uur nodig om, bij drie andere hotels vlakbij, mensen op te halen die nog half in bed lagen.  Vlak voor zonsopkomst stijgen we met een volle mand op en zweven we een uur lang boven de spectaculaire omgeving.
Het is eigenlijk helemaal niet eng en de aanwezigheid van tientallen andere kleurige ballonnen om ons heen is erg leuk om te zien. We moeten wel even wennen aan de touristenkermis hier. Maar de meesten lopen niet ver waardoor het toch rustig is op de paden. Alleen groepen Quadrijders verstoren soms de rust en laten stof en een vieze walm achter zich.
Het is fijn dat we in dit oord weer eens wat anders kunnen eten. De enige variatie tot nu zat vooral in de soorten vlees. De groente bestaat slechts uit de bakjes rauwkostsalade die je daar bij krijgt.
Gelukkig hebben ze bijna overal “soep van de dag” ( is altijd linzensoep, wat ik toevallig erg lekker vind ). Het eten staat overal binnen enkele minuten op tafel, dat is echt top! Er wordt vaak niet eens gevraagd of je wat wil drinken.

22-04-2024 Goreme

Op onze tweede dag wandelen we naar Uçhisar door de mooie Pigeon valley. Deze kloof van 5 km, tussen de lavarotsen door, heet zo omdat de bewoners er veel broedgaten hebben gemaakt in het zachte gesteente voor duiven.
Zo konden ze de duivenpoep verzamelen om hun kleine druivengaardes te bemesten. Als we wat eten zien we weer een camera op ons gericht. Ze doen hier niet zo moeilijk over je privacy, er hangen op veel plaatsen camera’s. Morgen vertrekken we hier voor onze route richting Istanbul.
Ik wil nog even melden dat we heel enthousiast zijn over de wc’s in Turkije. Op een enkele hurktoilet na zijn het gewone wc-potten maar dan wel met een ingebouwd tuutje dat is aangesloten op een waterkraantje naast de wc. Kraan open en spoelen maar, geen wc papiertje nodig en weer een lekker fris kontje. Waarom hebben we dat in Nederland niet standaard in elk toilet?!!

23-04-2024 Goreme – Ortakoy

Half 7 ’s morgens staan we buiten klaar voor ons volgende traject. We zijn zó vroeg dat we alle luchtballonnen nog kunnen zien hangen, voor die om 7 uur weer gaan landen.
Na 30 km komen we door een stadje waar we stoppen bij een winkeltje en voor we over de drempel zijn hebben we al thee aangereikt gekregen. We kopen heerlijk tahinbrood en bekijken daarna de ceremonie bij het standbeeld van Atatürk.
Vandaag wordt de onafhankelijkheid van Turkije gevierd 104 jaar geleden. Ook is vandaag de nationale viering van Kinderdag.
We krijgen stoelen en koffie aangeboden. De tocht is 93 km met ruim 900 hoogtemeters. Gelukkig komt de zon nauwelijks door de wolken, zodat het niet te warm is. De laatste 20 km zijn zwaar en eindelijk komen we langs een theehuis waar we vermoeid afstappen.
Stoelen worden aangedragen en thee en nog meer thee. Lekker met suiker, dat is toch wel een godendrankje als je leeg gefietst bent. Een van de mannen heeft lang in Frankrijk gewerkt en gaat Frans tegen ons praten, maar dat spreken wij weer niet. Google translate raakt ook de kluts kwijt van Engels/Frans/Turks door elkaar.
De thee wordt voor ons betaald en we krijgen ook nog overnachting aangeboden om geen geld aan een hotel te hoeven verspillen. Maar dat slaan we toch maar af, zoveel gastvrijheid kunnen we niet aan.

24-04-2024 Ortakoy – Sereflikochisar

Het bekende lege steppenlandschap trekt weer aan ons voorbij, afgewisseld met percelen graan of braakliggende grond. We hebben hier nauwelijks bloemen gezien en vragen ons af of die er in de zomer wel zijn.
We zitten nu aan de rand van de Anatolische hoogvlakte en het is hier een stuk bergachtiger. Vandaag dalen we meer dan we klimmen en er komen steeds meer bomen in het landschap. Ook voelt de lucht warmer en vochtiger.
Onze huid had tot nu veel te verduren onder de ijle droge lucht.  We eindigen in Sereflikoçhisar, een stadje vlakbij een groot zoutmeer dat we morgen passeren. Ik ga even wat fruit kopen en kom met een pond bramen terug. Maar als we ze eten blijken het blauwe moerbeien te zijn. We eten de bak in no time leeg, zo lekker! 
We hebben een flinke was vandaag en alles hangt nu door heel de kamer te drogen. Hoe nat we het ook ophangen, ’s morgens is het altijd weer droog.

25-04-2024 Sereflikochisar – Kulu

Verwachtingsvol fietsen we richting het zoutmeer Tuz Gölü. Op de kapotgereden asfalt/zandweg worden we continue gepasseerd door vrachtwagens, op weg naar de zoutfabriek, die ons in stofwolken hullen.
Gelukkig mogen we het fabrieksterrein over (geen fotoos!) om naar de 5 km lange zandweg door te kunnen fietsen die over het zoutmeer loopt. De kleur van het roze zout is door de afwezigheid van de zon nogal vaal, maar evengoed is de uitgestrektheid imposant.
En dan zitten we hier nog bij het smalle deel van het meer. Het is te drassig om er overheen te lopen. Een schaapsherder completeert het idylische landschap. Ik mag even op zijn ezel zitten. Hij waarschuwt ons voor zijn hond die agressief is.
We moeten vaak lachen om de honden die bij de schaapskuddes lopen. Die doen geen enkele moeite de schaapjes een beetje in het gareel te houden. Ze sjokken er maar een beetje achteraan. Wel hebben ze een dreigend uitziende spijkerhalsband om. We weten inmiddels dat als we heel langzaam gaan fietsen of stoppen dat de honden ons al snel met rust laten.
We vervolgen onze weg door de leegte en komen door een enkel heel klein halfleegstaand dorpje. In een van deze dorpjes passeren we een man die meteen ziet dat we Nederlanders zijn. Hij woont en werkt in Delft maar is nu op bezoek in zijn geboortedorp waar hij ook een huis heeft.
Het halve dorp van ongeveer 10 huizen is van Turkse Nederlanders. Zij hebben vast veel geinvesteerd in de mooie enorme moskee in het dorp. Naast oude verlaten lemen huisjes staan mooie nieuwe villa’s. De zon wordt op de lege vlaktes nogal eens weggefilterd door het zand dat bij een stevige wind al snel een zandstorm veroorzaakt.
Nu belanden we daar ook in. De wind duwt ons van opzij bijna de weg af. Maar het laatste stuk hebben we hem mee en waaien we het stadje Kulu in, waar de moskee bovenop de supermarkt staat.

26-04-2024 Kulu – Haymana

Eergisteren zijn mijn Samsung oortjes in de zak van mijn fietsbroek mee de was in gegaan. We wassen met de hand in een waterdichte tas.
De was had enkele uren in een warm sopje geweekt voor we het uitspoelden en ophingen. Pas de volgende ochtend ontdekte ik de oortjes toen ik de broek aantrok. Ze waren lekker schoon maar produceerden alleen een harde piep toen ik ze in deed. Ik heb ze 24 uur laten drogen en daarna opgeladen. En …. ze doen het weer!!  Ongelooflijk, en wat ben ik blij dat ik weer mijn afleidende podcasts kan luisteren gedurende de klimtrajecten!
Het is vandaag weer heerlijk fietsweer en halverwege bij een watertappunt gaan we picknicken. Wat een idylische plek, we worden er helemaal zen. Een kudde koeien komt ook op het schone koele drinkwater af.
Een cowboy te paard probeert ze bij elkaar te houden. We zitten opeens midden op de prairie. De cowboy moet soms in flinke draf een koe terug halen. Maar wat kunnen die koeien rennen! Het paard moet het regelmatig afleggen omdat hij er niet voorbij komt.  
Voor de cowboy is dit dagelijkse routine, voor ons is het een bijzonder schouwspel. De rest van de tocht is vrij saai en we moeten veel klimmen. Maar een fietsreiziger brengt wat vertier. Hij komt ons tegemoet en blijkt een Marokkaan.
Hij is, als een soort pelgrimage, via Europa fietsend op weg naar de Hadj in Mekka en fietst daarna weer door naar Marokko.
Maar hij heeft eerder al gekkere dingen gedaan, zoals de zevenvoudige marathon door de hete woestijn, de Marathon des Sables. En hij heeft de oversteek van Marokko naar Gibraltar gezwommen. In Haymana zijn veel Termal hotels en niet veel later liggen we in een heet mineraalbad van 43 graden.
Willem bij de mannen en ik bij de vrouwen met kinderen.  In een Turks eethuis worden we weer helemaal in de watten gelegd. De kokkin komt een paar keer aan mijn haren voelen. Ondanks de aanwezige hotels vinden ze ons toch weer heel bijzonder.

27-04-2024 Haymana

We blijven een dagje in Haymana want we moeten het vervolgtraject van onze reis nog bij elkaar puzzelen. En nog een keer in de Hamam van het hotel natuurlijk!
We komen er achter dat het hier wel touristisch is, maar dat dit vooral Turken zijn die op de thermale baden af komen. Gisteravond wilde ik voor vandaag een massage reserveren. De man van het hotel zei via Google translate dat dit mogelijk was om 12 uur want hij was er de hele nacht. 
Je kan nog spannende dingen meemaken door de foutjes van Google translate! Maar vanmiddag is het dan zover, en de masseur is een vrouw. Eerst moet ik even in het hete bad terwijl zij de handdoeken op de steen drapeert. De vrouw neemt mij vervolgens onderhanden met een scrubwashand.
Neem in gedachten: grof schuurpapier korrel 60. Ze is twee koppen kleiner dan ik ben, maar een krachtpatser! Mijn dunne kwetsbare velletje wordt van minstens 3 lagen ontdaan. Zelfs mijn tepels worden niet ontzien.  Als alle schilfers zijn weggespoeld met pijnlijk heet water, volgt het inzepen.
Ik voel het laatste beetje huidvet verdwijnen en zal straks helemaal verschrompeld zijn.  Nu komt het fijne deel, de massage. Lekker stevig, ik verwachtte inmiddels niet anders. Ze wast en masseert als laatste mijn haren nog even in de knoop en dan is het ritueel klaar. Ze vindt het wel raar dat ik mij met koud water naspoel. Veel te koud toch!
De schade valt gelukkig mee, ik heb een superzacht huidje en ben weer heerlijk ontspannen. Willem laat zich echter niet tot de pijnbank verleiden.

28-04-2024 Haymana – Eskisehir

Turkije is via zijn burgers wel heel verweven met Europa. Waar we ook komen, overal worden we aangesproken door Turken die in Europa werken en wonen en op familiebezoek zijn, of weer naar hun moederland terug zijn gekeerd.
Duitsland, Nederland, België, Zwitserland, Italië of Frankrijk zijn de gangbare emigratielanden. Vandaag fietsen we naar Polatli om daar de trein te nemen naar Eskisehir.
We hebben namelijk geen hotel kunnen vinden op die route van 180 km. Uiteindelijk wordt het de Flixbus omdat de fietsen niet in de trein mee mogen. In de Flixbus gaan ze bij de ruimbagage. Door het raam van de bus zien we dat dit een behoorlijk saai fietstraject geweest zou zijn.

29-04-2024 Eskisehir – Bozuyuk

Voor we Eskisehir verlaten, bezoeken we de oude stad. We dwalen door de rustige straatjes met gekleurde huisjes.
Deze huizen zijn van origine geheel van hout en leem opgetrokken met een gepleisterde buitenmuur. De bouwwijze is goed te zien bij de huizen die nu niet meer dan een bouwval zijn. Veel huizen zijn mooi gerenoveerd, maar helaas staan ook nogal wat huizen op instorten.
Een multimiljonair zou er met geld en een reddingsplan weer een prachtig stadje van kunnen maken. Na een koffie met gebak vertrekken we naar Bozüyük, 55 km verderop.
Met een straffe tegenwind hebben we daar de rest van de dag voor nodig. Onderweg zien we een zwerfhondenfamilie met 7 ravottende puppies pal naast het razende verkeer van de doorgaande weg. Als we langs een bergkam fietsen zien we de een na de andere paraglider eraf zweven.

30-04-2024 Bozuyuk – Inegol

We fietsen een verrassend mooie route met beboste bergen, heerlijk ruikende bloeiende acasiabomen, veel bloemen en een meer. Die laatste werd ons onderweg aanbevolen en we maken er een extra ommetje voor. 
Het meer is mooi met helder water. Er staan meerdere bordjes met “zwemmen verboden”, maar dat is in het Turks en begrijpen we dus niet. Plons! We zijn er alleen met een zwerfhond en wandelen door het bos het meer rond.
Een bordje laat zien dat er o.a. beren, wolven, zwijnen en pelikanen leven, maar helaas komen we ze geen van allen tegen.  Prachtig die bergen, maar we moeten er wel tegenop fietsen. Al met al een mooie, maar ook zware dag.

01-05-2024 Inegol – Bursa

Als we het chaotische stadje Inegöl uitfietsen staat op een pleintje een man een verhaal te houden via een versterker voor vijf mensen. Dat zal met de 1 mei viering te maken hebben, de dag van de arbeid.
We komen er snel achter waarom hij geen publiek heeft: iedereen is gewoon aan de arbeid. Na een stuk langs een megadrukke zesbaansweg, kunnen we er gelukkig weer af. Na de bocht is het meteen groen en stil.
Er staat een keet met koffie en thee waar we stoppen. We hebben een gezellig gesprek met de uitbater via Google translate. Als we weer gaan, mogen we de koffie niet betalen.
Maar we komen niet ver, Willem heeft zijn 2e lekke band. De man schiet meteen te hulp en zijn nieuwe klanten moeten maar even wachten op hun thee, vindt hij. Het klusje is snel gedaan en dan gaan we echt.
We fietsen tot Kestel dat meer een industriegebied is dan een stad. Het verkeer is zo druk dat we vanaf hier de metro nemen die naar onze bestemming Bursa rijdt. We willen vragen hoe het werkt met de tickets, maar worden dan meteen door de poortjes geloodst. Na een half uur stappen we zonder verdere controles uit in Bursa.
Nu moeten we natuurlijk wel door de poortjes zien te komen zonder tickets. Maar dat blijkt geen probleem, die staan gewoon open. Het metrostation is megadruk, maar ook daarbuiten is het één grote stroom met mensen.
We nemen een hotelletje midden in de chaos van mensen, winkeltjes, marktkramen, eettentjes, terrasjes en een enkele auto die daar doorheen probeert te manouvreren.

02-05-2024 Bursa – Istanbul

Met dezelfde metrolijn gaan we Bursa weer uit, nu wel met tickets. Vanaf het eindstation is het nog 17 km fietsen met wat klimwerk naar Mudanya, waar we de veerboot naar Istanbul kunnen nemen.
We hebben nog ruim twee uur voor hij gaat. We zitten nu pal aan zee maar het weer is niet echt lekker voor een duik, er staat een frisse wind en de zon laat het ook afweten.  En zo bereiken we weer een mijlpaal op deze reis: Istanbul.
We fietsen via de Galatabrug naar de levendige wijk Beyoglu waar bergen hotelletjes zijn en veel gezelligheid en uitgaansmogelijkheden. Het is al avond en we moeten nog een slaapplaats zoeken.
Wandelend gaan we de hotels een voor een af en vinden er redelijk snel een midden in de hectiek van smalle straatjes vol terrasjes. We boeken vijf nachten, dus we kunnen ons helemaal onderdompelen in deze stad de komende dagen.
Het verschil met het binnenland kan niet groter zijn. 80% van de Turken woont in een stad. Honderd jaar geleden was dat nog maar 10%. In Istanbul wonen nu 15 miljoen mensen. In het binnenland produceren ze het voedsel voor al die stadsmensen. 

3 tot 6-05-2024 Istanbul

Wat een leuke stad! Maar je moet wel van hectiek en chaos houden. Het is weekend en dus extra druk! De stad is groot, maar toch zijn de interresantste wijken goed aan te lopen.
We bezoeken De Blauwe Moskee, Sultan Ahmet. We komen er net gedurende het vrijdaggebed, zodat alleen Willem naar binnen mag. Ik neem wel genoegen met de fotoos. Het Yerebatan Sarnici, een historisch ondergronds waterreservoir, is indrukwekkend.
De Grand Bazar is zo groot dat ik er snel weer weg wil. Ik wordt altijd volslagen moedeloos van dergelijk niet te bevatten groot aanbod. Maar Willem vindt het geweldig. Het is een van de weinige interesses die we niet delen.
Bij de Galatabrug zitten veel visrestaurantjes. Naast de brug staan twee mannen visjes te bakken op een mini-bbq, die ze met sla, kruiden en saus in een durum rollen. Het ziet er lekker uit en we sluiten aan bij de wachtenden.
Opeens komt een politieagent die de bbq met tafeltje en al oppakt en er mee weg loopt. De visbakkers kijken hem boos na en wij in de rij zijn zo beduusd dat we gewoon blijven wachten op onze durum. De visbakkers pakken de rest van de spullen snel op voordat ze dat ook kwijt zijn en zetten het een stuk verder weer neer. De rij volgt hen op de voet en we gaan weer vol verwachting bij hen staan. Haha, vrij kansloos natuurlijk, zonder visjes en zonder bbq, dus druipen we uiteindelijk toch maar af.
De volgende dag spotten we ze overigens een straat verderop, met een nieuwe bbq. ’s Avonds gaan we op stap in onze eigen wijk.
Daarvoor hoeven we niet ver te lopen, want het vertier begint al meteen in ons eigen straatje. De hele buurt is volgebouwd met eettentjes en cafeetjes, sommigen met live muziek of een DJ. ’s
Middags worden de terrasjes opgebouwd en moet je slalommen om er nog door te komen. Een gezellige boel.  Nu worden we voor de afwisseling ’s nachts om half 5 niet wakker van een minaret, maar van het lawaai van kratten, stoelen en tafels die opgestapeld worden.
We gaan naar een liveconcert in de muziekzaal. De entree is heel formeel met mannen in pak. Maar in de zaal speelt een zeer alternatief Berlijns gezelschap dat bizarre soundscapes produceert voor een klein publiek. Een museumbezoek hoort er natuurlijk ook bij, het wordt het museum voor moderne kunst. 
Willem is nog op zoek gegaan naar nieuwe Magura remblokjes.Hij heeft zijn reserveset ook al versleten. Maar die zijn hier niet te koop dus bestelt hij ze in Nederland en laat ze poste restante bezorgen in Plofdiv. Als deze truc niet lukt, dan zal hij zijn hakken moeten gaan gebruiken om af te remmen.
Ik ben blij dat ik destijds voor schijfremmen heb gekozen op mijn fiets.

We hebben ons laten vertellen dat in de wijk Taxim op zondag veel Turkse livemuziek is. We wandelen dus op zondag vol verwachting naar Taxim via een brede winkelstraat met moderne winkels in historische panden .
Het is net de Grote Marktstraat, maar dan 1,5 km lang. Deze drukke straat komt uit op het beroemde Taximplein, dat een groot ongezellig plein blijkt. 
Daarachter ligt het ruim 10 jaar geleden felbevochten Gezipark. Het stadbestuur wilde dit vol bouwen, maar de bevolking wilde deze snipper groen te behouden. De opstand groeide uit naar grote landelijke protesten tegen het autoritaire bewind van Erdogan en is hard neergeslagen met 22 doden en 8000 gewonden tot gevolg.
Er staat nu veel politie, een waterkanon en een megahoeveelheid dranghekken klaar bij het parkje, mogelijk vanwege een voetbalwedstrijd vandaag. De livemuziek hebben we helaas niet kunnen vinden.  We brengen de avond daarom maar weer in ons eigen wijkje door. En zowaar, daar is Turkse livemuziek, in drie verschillende cafés, gewoon bij ons om de hoek.
Bij de 2e die we binnen gaan, zitten alleen maar Turken en zij zingen alle nummers van het muziekantenduo mee. De sfeer zit er dus al lekker in. Een vrouw begint te dansen en steeds meer mensen doen mee. Uiteindelijk staan we allemaal uitgelaten te dansen.
Hoe modern deze stad ook is, de mensen houden duidelijk nog veel van hun traditionele muziek.
Als we rond middernacht weer naar ons hotel gaan, is ons steegje veranderd in een filmdecor met sfeerverlichting en een grote filmcrew. De acteurs en actrices moeten dansend door het steegje gaan. Tussen twee takes mogen we door het filmdecor naar ons hotel. Voor we in slaap vallen, horen we dat ze nog wel even bezig zijn voordat het goed op beeld staat.

Op onze laatste dag gaan we op lampjesjacht. We vinden de Turkse lampen erg mooi en kopen na lang wikken en wegen kleurige lampen voor onze slaapkamer. Hebben we toch een mooi souvenir gescoord.

07-05-2024 Istanbul – Hastane

Van het personeel van ons leuke Hotel Jurnal krijgen we een knuffel als afscheid en gaan we nog even samen op de foto voor ze ons uitzwaaien. 
En dan die stad zonder ongelukken uit zien te komen! We kunnen eerst langs de kades fietsen, dat is mooi en rustig. Maar uiteindelijk moeten we toch de weg op.
Waar het kan fietsen we over de stoep. Verder moet je gewoon je ruimte opeisen, behalve dan bij de vele vrachtwagens. Automobilisten snijden ons meermaals ruw af. En we rijden door één grote fijnstofwolk.  We komen even bij in een minispeeltuintje pal naast het razende verkeer van een zesbaansweg.
Niet veel later fietsen we opeens een groene oase in, de stad is abrupt geëindigd.   We hebben de hele dag nodig om 54 km te overbruggen. Het drukke stadsverkeer en meer dan 700 hoogtemeters remmen behoorlijk af.
In Hastane is alleen een luxe hotel, in voormalige stationsgebouwen. We liggen er dus riant bij vannacht.  Gemiddeld zijn we tot nu minder dan 40 euro per nacht kwijt, met ontbijt. Maar dit is een uitschieter naar 70 euro, nog steeds niet echt duur natuurlijk. 

08-05-2024 Hastane – Aydinlar

We verwachten een uitgebreid ontbijtbuffet van ons luxe hotel, maar zo basic hebben we het nog niet eerder gehad. We krijgen de gebruikelijke thee erbij. Als we ook nog een koffie vragen, dan moet dat wel extra betaald worden, alleen thee is inbegrepen.
En voor we mogen vertrekken, wordt eerst onze kamer gecontroleerd. Het is even wennen na al die gastvrijheid van afgelopen weken.

De route gaat door begroeide bergen. We zien veel gevarieerd bos links en rechts van de weg, maar missen wel mooie doorkijkjes.  Naast een groente- en fruitkraam langs de weg, gaan we onze müsli eten, uiteraard met vers fruit erdoor.
We fietsen verderop langs een megagrote picknickplaats in het bos, vol picknicktafels en voorzien van watertaps. We zien dit vaker, ook in de stad. In het weekend zit het er vol families die er samen bbq-en.
Na heel veel klimmen en dalen komen we aan in My Reset Farm Hotel. We worden onthaald met thee en zijn de enige gasten. Er is een zwembadje, heerlijk na alle inspanning.
Later komen er zowaar nog twee fietsreizigers aan. Het zijn Engelsen, vader en dochter. Dochter Esmee heeft bestemming Thailand en vader fietst een stukje mee tot Instanbul. We eten samen de door het hotel geserveerde maaltijd en kletsen nog een tijd gezellig na.

09-05-2024 Aydinlar – Luleburgaz

Hemelvaartdag in Nederland, maar hier gaat vandaag niets ten hemel. We hebben al een week een Hollands weertje qua wind en temperatuur, maar van regen hebben we nog steeds geen last.  
Er waait een stevige wind, die ons lekker vooruit stuwt. We gaan door agrarisch gebied met bebloemde bermen. Er zijn hier veel zonnebloemakkers, maar deze plantjes zijn pas 10 cm hoog. Dit gebied voorziet Turkije van zonnebloemolie. Zonnebloempitten zijn ook populair snackvoer. De Turken kunnen heel behendig met hun tanden de zaden uit hun schilletje wippen om op te eten.
We eindigen in het historische Lüleburgaz. Als we ons in ons hotel hebben geïnstalleerd, weten we meteen waar de historische moskee staat. De megafoon van de minaret hangt nog net niet aan ons plafond.

10-05-2024 Luleburgaz – Kirklareli

Sinds Istanbul zitten we weer in het Europese deel van Turkije en morgen fietsen we naar de laatste stad Edirne, vóór de grens met Bulgarije. 
Vandaag zijn we naar de stad Kirklareli gefietst met een straffe zij- en tegenwind op een weinig afwisselende route. Als de vele zonnebloemvelden bloeien, dan zal het er veel fleuriger uitzien.
Het is een frisse dag met maar 17 graden. Dit weer hadden we niet verwacht in mei in deze contreien, want we hebben de laatste jaren in het voorjaar juist in hittegolven gefietst. Kirklareli is ook een historische stad op de Sultanstrail, maar we zien er weinig bijzonders in. 
We hebben ook al zo veel plaatsen gezien, ze beginnen erg op elkaar te lijken. Als we het landschap evalureren dan heeft Turkije zeker mooie natuur, maar niet voor het oprapen.
Heel veel land is agrarisch, wat natuurlijk ook heel mooi kan zijn, zeker als het heuvelachtig is, de lichtval mooi, of de uitzichten ver. En we kunnen alleen oordelen over de westelijke helft, want verder zijn we niet gekomen.

11-05-2024 Kirklareli – Edirne

Deze fietsdag naar Edirne, vlakbij de Bulgaarse grens, was mooi. Meer afwisseling dan gisteren en voor de wind, dat maakt ook veel goed. 
We komen door een dorpje waar honderden mannen buiten staan. Ze staan in een rij en mannen lopen de rij af om iedereen de hand te schudden met de voorhoofden links en rechts tegen elkaar buigend. Het ziet er ernstig uit, een begrafenis?


We worden uitgenodigd mee te eten. Dat slaan we af maar een çaj is altijd lekker.  Op het terras van het theehuis legt een man in het Duits uit dat het een Islamitische herdenking is (van een of ander). Van alle omliggende dorpen zijn de mensen gekomen. Ik vraag waar de vrouwen zijn. Die komen later, eerst de mannen, dan de vrouwen. Onder een groot afdak zitten heel veel mannen te eten met een bekertje Ayran erbij.

Een paar uur later komen we weer door een dorpje met een volgepakt theehuis. Hier zijn de vrouwen blijkbaar nog steeds niet aan de beurt. We bestellen koffie. Ongevraagd krijgen we er eten bij, een tahinreep en Ayran. We worden beschouwd als gasten en mogen dus niet betalen.

Edirne is een mooie stad, ooit de hoofdstad van het Ottomaanse rijk.  Vooral de grote moskee Selimiye uit de 16e eeuw is een blikvanger en al van verre zichtbaar door de vier hoge minaretten.  We eten nog een laatste keer Turks. Ik bestel een durum zonder vlees. Een behulpzaam iemand op het terras bevestigt dat deze zonder vlees is.
De durum blijkt echter bomvol kip te zitten. Ik herinner mij van Syriers die ik ken, dat zij vlees en kip eten. Zij noemen kip dus kip en de rest vlees. Ik geef me maar weer over aan deze durum en ben in dit opzicht blij om dit vlees/kip/kaasland morgen te verlaten. We hebben 2300 km fietsend door Turkije het land een beetje leren kennen.
We zijn van de Turken gaan houden, wat een lieve en leuke genereuze mensen. Jammer van de taalbarrière, maar we hebben toch wel wat kunnen communiceren hier en daar.  We horen voor de laatste keer de minaretten.
Regelmatig klinkt het gezang á capella als er meerdere moskees in elkaars buurt staan. We hebben ons voor vetrek voor 220 euro p.p. laten vaccineren tegen rabies vanwege de agressieve honden hier. Dit is alles meegevallen. Ze blaften hard maar beten niet. 
Ik kon probleemloos met blote armen en benen door het land. Turkse vrouwen in lange rokken en hoofddoeken gaan hier gewoon samen met vrouwen in naveltruitjes en blote ledematen over straat. Op dat front is er wederzijdse tolerantie. Turkije is Europeser dan we ons hadden voorgesteld. Het is leuk om de mix te zien van modern en traditioneel.
De steden zullen steeds moderner worden, dat is al te zien aan de vele nieuwbouw in de buitenwijken. De dorpen zijn duidelijk flink aan het vergrijzen.
Nog wat eigenaardigheden:  De Turken zijn gek op Eau de Cologne. In restaurants en hotels komen ze regelmatig met een grote fles aan. Ze gieten er heel scheutig je handen mee vol. Zij smeren het ook over hun gezicht.   De lekkende douches en kranen in bijna alle hotels, duur of goedkoop.
De massaal toegepaste gipsen sierranden tegen de plafonds. Maar ook buitenhoeken van panden worden opgefraaid met piepschuimen sierstucwerk. Contrasterend verfkleurtje er op en het lijkt net echt.
En het is bepaald geen aangeharkt land. Het is bijna overal rommelig. Rond huizen ligt van alles opgestapeld. Oude machines en landbouwvoertuigen blijven gewoon ergens staan. Verlaten huizen blijven leeg achter. Erven van boerderijen liggen vol oude rommel. Winkelstraten zien er chaotisch uit. Kortom, een gezellige bende.

12-05-2024 Edirne – Svilengrad

Over de lange oude brug rijden we Edirne uit. Onze laatste lira’s spenderen we aan koffie met het restant als royale fooi.
En dan passeren we de grens met Griekenland. Paspoort tonen en rijden maar. We nemen de route naar Bulgarije via Griekenland waar we de wandelvariant van de Sultanstrail oppakken.
Dat ziet er uit als zandpad, graspad, modderpad, of waar-is-het-pad. We komen langs een rivier waar we op een strandje relaxen en ik even lekker ga zwemmen. De omgeving is schitterend, met veel afwisselend groen, velden wilde bloemen en veel vlinders, insecten en vogels.
En we zien een zwarte ooievaar opvliegen, bijzonder! De route passeert de rivier en we moeten over een soort dam van zo’n 100 meter lang waar het water overheen kan stromen. We waden fietsend door het water dat tot 20 cm hoog over de dam stroomt en houden geen droge voeten. Onze banden zijn weer lekker schoon, maar dat duurt niet lang als we later nog een aantal keer door modder moeten waden.
Aan het eind van de middag komen we aan bij de grens met Burgarije. Het is een EU land maar pas sinds afgelopen maart ook gedeeltelijk Schengenland. Er is nog niet geheel vrij personenverkeer en dus krijgen we paspoortcontrole bij de grenspost. 
Via de historische brug uit 1529 bereiken we Svilengrad en vinden we een particulier hotelletje.

13-05-2024 Svilengrad – Haskovo

Met Bulgaarse yoghurt en müsli maken we ons eigen ontbijtje voor we vertrekken. Maar we komen niet ver want Willem’s voorband staat leeg. Terwijl hij zijn band wisselt, peur ik de opgedroogde modder van onze avontuurlijke rit van gisteren tussen mijn velg en band uit. Dat rijdt toch wat soepeler.
Via de lange historische brug over de rivier gaan we de stad weer uit. De eerste Bulgaarse fietsdag gaat over een niet al te drukke autoweg langs veel groen, graanvelden en ook hier weer zonnebloemen, inmiddels een halve meter hoog. En er staan witte en zwarte moerbeibomen langs de weg! De witte zijn nog onrijp maar de eerste zwarte zijn al eetbaar.
Een supervers fruithapje zo van de boom. Met paarse vingers en nagels fietsen we weer verder. Als we even stoppen langs de kant van de weg, wordt mijn voorwiel gegrepen door een agressieve doornenstruik die meteen mijn band lek prikt. Onze wisselband had Willem vanmorgen al verspeeld, dus nu moeten we meteen plakken om verder te kunnen.
We missen de theehuizen wel een beetje om even neer te ploffen als we moe zijn. Hier geen thee, maar wel koffie…uit een van de automaten langs de straat.
Bulgarije is duidelijk geen rijk land. Er zijn nog veel treurige, armoedige oostblokflats. We zien huizen opgetrokken uit grove bakstenen zonder afwerking, maar ook veel huizen die mooi en kleurig in de verf zitten. 
De stadscentra zijn redelijk modern en het valt op dat er heel veel casino’s en gokhallen zijn.

14-05-2024 Haskovo – Debar

Gisteren fietsten we heel de dag over een autoweg, maar nu gaan we weer wat meer “off road”. Dat kan een prima weggetje zijn, maar ook een hobbelig gravelpad of zandpad.
De kwaliteit van de wegen is hier heel wisselend. Van mooi glad asfalt tot asfalt met zo veel gaten en reparaties dat het één grote stuiterweg is. Vooral in de dorpen zijn de straten soms heel slecht. De heuvelige omgeving is prachtig met mooie wolkenluchten.
De uitgestrekte velden zonnebloemen zijn al weer een meter hoog met een prille knop. We gaan ze niet in bloei zien maar krijgen wel een net zo geel alternatief, koolzaad. Ook heel mooi en heerlijk geurend. We kopen 1,5 pond kersen langs de weg die we in het gras opeten. En we proberen maar eens koffie uit een straatautomaat.
Prima bakkie. Op ons hotelbed ligt op het bed van 140 cm breed een dekbed van 120 cm breed. In Turkije hebben we dat ook vaak meegemaakt, maar die Bulgaren vinden dat blijkbaar ook heel gewoon.

15-05-2024 Debar – Plovdiv

Slechte start vandaag met weer een lekke band. En dan regent het ook nog! Staan we dan, nutteloos ingesmeerd met antizonnebrandcreme.
Na twee maanden moet voor het eerst de regenjas uit de tas en ook maar meteen warme kleren aan want het is koud! En beter wordt het niet, het blijft 12 graden met regen de rest van de dag.
Maar we hebben vóór de wind, dus zo valt het allemaal toch weer mee en we hoeven maar 50 km naar Plovdiv. En het landschap is weer mooi.  Vanwege de regen stop ik deze rit slechts één keer om moerbeien te plukken.
Als we Plovdiv infietsen zien we weer wijken vol droevige oostblokflats. Ze zijn in zo’n slechte staat dat ze bij ons al lang onbewoonbaar verklaard zouden zijn. Het zijn net vertikale sloppenwijken.
We vinden een particulier appartement voor twee nachten. Willem kan niet wachten om zijn remblokjes op te halen bij de Poste Restante. In het postkantoor aangekomen blijken ze echter nog voor onderzoek bij de douane te liggen in Sofia. Tien dagen na bestelling zijn ze dus nog niet eens aangekomen! Terwijl onze lampen in vier dagen van Turkije (geen Schengenland) thuis in Pijnacker zijn bezorgd.
Vreemd… Nu moet Willem dus toch met zijn hakken gaan remmen. Tussen de druilerigheid door zien we dat deze historische stad een heel mooi oud centrum heeft. De Bulgaren blijken echte Bourgondiërs. We verbazen ons over de uitgebreide menukaarten en grote borden goed en lekker eten.
En in tegenstelling tot Turkije, met een bekertje karnemelk bij het eten, vloeit de alcohol hier rijkelijk.

16-05-2024 Plovdiv

We zitten voor 40 euro per nacht in een heel appartement dicht bij het oude centrum van Plovdiv.
De stad bestaat al 6000 jaar en er zijn diverse Romeinse oudheden opgegraven, zoals een amphitheater en een stadium. Het stadium, een langwerpige sport- en renbaan, strekt zich 180 meter uit precies onder de belangrijkste brede winkelstraat.
De kopse kanten zijn blootgelegd en in de H&M kan je naar de kelder waar ook resten zijn te zien. Plovdiv’s centrum is erg mooi met veel historische panden.
In de grote winkelstraat is alles gerenoveerd, maar daar omheen zijn veel panden in slechte staat. Hopelijk steunt de EU hen om hier meer van op te kunnen knappen. Eeuwig zonde als het verdwijnt.
Het oudste deel van het centrum is Unesco erfgoed. De wijk Kapana is hip en gezellig met veel jeugd, barretjes, eettentjes en graffiti op de muren. In de buitenwijken staan vooral heel veel grote hoge oude betonnen flats. De meeste stadsmensen wonen in zo’n pakhuis.

17-05-2024 Plovdiv – Pazardzjik

Van de 78 geplande kilometers blijven er ruim 30 niet gefietst vandaag. Oponthoud bij vertrek, lekke band, verkeerde afslag en zo zitten we na een overigens mooie rit 17:00 uur aan de koffie in Pazadsjik.
Het stadje lonkt, dus waarom niet gewoon hier blijven?! De lekke band plakten we voor een huis dat heerlijke kersen uit eigen tuin verkocht aan de weg. Kersenetend hebben we de klus geklaard. Het is volop kersentijd, veel hoogstambomen hangen er vol mee, in kleine boomgaarden of gewoon langs de weg.
Het is vaak lastig om ergens koffie binnen te kunnen drinken. Veel eet- en drinktentjes hebben alleen een buitenterrasje. Maar met de kou van afgelopen dagen wilden we binnen zitten. De Bulgaren hebben daar geen probleem mee. die zitten gewoon met koud bier en met een koude salade buiten in de kou. En ze trekken wel een koffie uit een van de automaten langs de weg.
Binnengelegenheden zijn juist weer lastig te herkennen. На фасадата може да пише на български, но трябва да го осмислиш

18-05-2024 Pazardzjik – Ihtiman

Gisteravond arriveerde een hiker in het hotel. Een Belarus die de wandelroute van de Sultans Trail maakt van Wenen naar Istanbul. Hij was heel moe en ging inchecken en slapen, dus we hebben hem nauwelijks gesproken.
Vandaag is het lekker weer en fietsen we een heel mooie route met bijna 900 hoogtemeters. We komen geen eetgelegenheid tegen en leven op ons noodrantsoen van noten, musli met water en het fruit dat we hier tegen komen. Kersen en abrikozen uit fruitstalletjes en zelfgeplukte moerbeien. 
Er is nog veel ruimte voor natuur in dit land. Bulgarije is iets groter dan de Benelux en er wonen maar 7 miljoen mensen. 

19-05-2024 Ihtiman – Samokov

En weer is mijn voorband lek, de 5e dag op rij. We hebben de band gewisseld en geplakt en de wisselband geplakt en weer gewisseld. Heel frustrerend, maar wat gaat hier mis? Het lijkt aan de plakkers of de lijm te liggen.
We moeten aan nieuwe binnenbanden zien te komen, want dit is niet meer betrouwbaar. Maar het is Pinksterzondag. We vinden Bike Center in Ihtiman, en zoals verwacht…dicht, ook al ligt er hier niet veel werk stil vandaag.  Een man ziet het tafereel en belt de eigenaar van de zaak. Die begrijpt het en komt naar de winkel, een half uurtje geduld. Kom daar in Nederland eens om!
We wachten in de regen en daar komt een jong stel aan, de eigenaren. Ze helpen ons aan twee nieuwe binnenbanden en hebben zowaar ook nog de juiste remblokken voor Willem. We zijn blij en dankbaar. Het stel wil een foto met ons voor de social media van Bike Center en wij bieden hen slaapplaats voor als ze nog eens in Nederland komen.
We wijken vandaag af van de Sultans Trail want we zagen een mooiere optie door een natuurgebied en langs een groot meer. Ondanks de miezerregen is het een prachtige route door de uitlopers van de bergen van een Nationaal Park.
Jammer van de kou en nattigheid, aan het meer hebben we niet veel vandaag. Een kudde van 15 loslopende paarden steekt de weg over. Een ervan lijkt net een koe. Met modderige fietsen komen we aan in een sporthotel in het wintersportstadje Samokov.
Ze hebben zelfs een kleine sauna. Vanuit het hotel zien we de sneeuwpieken boven de laaghangende nevels uitsteken.

20-05-2024 Samokov

We zitten in zo’n vriendelijk hotel met restaurant dat we een dagje blijven. En het regent, maar dat is natuurlijk niet de reden!
We ontbijten samen met een Duitse fietser (bestemming Singapore, wat wij doen is maar een beetje gerommel in de marge). Na een late lunch trekt de lucht wat open en gaan we aan de wandel.
Je loopt hier zo langs de brede kolkende rivier de natuur in.  We volgen stroomopwaarts een wandelroute door het bos met bloemen op de iets meer open plekken. Na 1,5 uur loopt het pad zo dicht langs de oever van de rivier dat we tot onze knieen het water in moeten om verder te komen. Er zou hier ook een oversteek zijn naar de andere kant van de rivier volgens de kaart van Mapy.
Maar een brug is er niet dus dat zal wel een doorwaadbare plek zijn. Dat is met deze waterstand echter een kansloze exercitie, al zouden we wel vanzelf naar ons hotel terug stromen. De keuze valt op doorlopen tot het dorp waar een brug is. Het is vrij laat geworden om terug naar onze stad te lopen en dus proberen we het liftend.
Dat lukt en we stappen in bij een Bulgaar in een oude auto waarvan de deuren met moeite willen sluiten. Communiceren lukt helaas niet maar de weg leidt vanzelf naar de juiste locatie, dus zijn we in lekker rap tempo weer in ons hotel

21-05-2024 Samokov- Sofia

We gaan de zon zien vandaag en het blijft droog èn we hebben een mooie tocht voor de boeg door de bergen naar de hoofdstad Sofia.
Het valt op dat het oosten van het land armoediger is dan het westen waar Sofia ligt. In Sofia ligt het gemiddelde bbp 2x zo hoog als in de rest van het land. Aan de prijzen in de stad is dat terug te zien.
De stad tet 1,3 miljoen inwoners, een vijfde deel van alle Bulgaren. Dorpjes lopen intussen leeg. In menig dorp kan je zo een leegstaand huis uitzoeken. Er staan geen bordjes te koop of te huur op.
Onderweg zagen we een aanplakbord met overlijdenskaarten van dorpsbewoners. Ook op bomen in dorpjes zien we soms overlijdenskaarten van inwoners geprikt. En ze hangen ook aan het hek bij de ingang van de begraafplaats.
Via een lange afdaling door de natuur komen we in een buitenwijk van Sofia uit, nog vijf kilometer van het centrum waar we een particulier appartement hebben gereserveerd. Wel 3 hoog en de fietsen moeten ook mee de trappen op naar boven om te veilig te kunnen parkeren. Dit is de laatste stad voor we de grens met Servië zullen gaan passeren. 

22-05-2024 Sofia

Sofia blijkt een moderne stad waar het communistische tijdperk nog zichtbaar is aan de betonnen oostblokflats in de buitenwijken.
Een voor een worden ze gerestaureerd.  Er zijn grote moderne architectonische gebouwen en ook enorme statige panden in het centrum, waaronder de regeringsgebouwen.
Metrolijnen doorkruisen de stad ondergronds, terwijl bovengronds veel autoverkeer in de file staat. De stad groeit en dus wordt er volop bijgebouwd aan de randen. Er is veel groen en buiten de stad zit je meteen in de natuur.
s Middags en ’s avonds trekt er onweer en hevige hoosbuien over de stad. Maar we weten droog club Stroeja te bereiken waar een Bulgaarse Doors Tribute band speelt. Het is een heel mooie zaal (half Paard) met fraaie belichting. Wat een geweldige nummers hebben de Doors toch gemaakt en nog steeds klinkt de muziek niet gedateerd.
Grappig om “Jimmy” Bulgaars te horen spreken tegen het publiek. Er is genoeg ruimte om lekker te dansen. Toffe avond!

Bonus Sofia
Toen dit gebeurde had ik geen zin om het naar buiten te toeteren, maar inmiddels heb ik het al hier en daar als smeuïg verhaal opgehangen en voeg ik het nu toe aan de reis waar het bij hoort.
Direct bij aankomst in het appartement in Sofia bemerkte ik dat mijn rugtasje er niet meer was en ik wist ook meteen waar het gebleven was. Onderweg bij de eerste stop op een terrasstoel laten liggen van een snackkraam in een heel klein dorpje.
Mijn portemonnee zit er in maar erger is dat mijn paspoort er ook in zit. Ik moest dit dus aan Willem melden en zei er meteen bij dat ik het zelf wel zou oplossen.
Terugfietsen was geen goede optie omdat het 700 meter bergopwaarts was, dus zal ik een taxi regelen. Maar eerst moeten we de naam van het dorpje achterhalen, wat uiteindelijk lukt met Google earth.
De volgende dag vraag ik diverse taxichauffeurs of zij goed Engels spreken. Als ik er een gevonden heb, is deze bereid om de opdracht op zich te nemen. Ik vertrek met hem en Willem blijft in Sofia.
Ondanks mijn aanwijzingen neemt de chauffeur toch de gangbare autoroute via Samokov, die een heel stuk langer is. Na 1,5 uur komen we eindelijk door het dorpje en herken ik de koffietent.
Ik ben nerveus…stel je voor dat de tas niet is gevonden! Gelukkig heb ik mijn taxitolk en hij legt de situatie uit. De vrouw achter de counter maakt duidelijk dat ze geen tas heeft gezien. Mijn hart bonkt, we zijn voor niets gekomen en nu zit ik zonder paspoort!
Er komt een klein autootje aanrijden waar een seniorenstel uit stapt. Zij mengen zich in het geprek en roepen dat zij de tas hebben gevonden en naar het politiebureau in Samokov hebben gebracht.
Pfff, wat een opluchting! Ik realiseer mij het geluk dat de chauffeur de lange weg heeft genomen, anders waren wij al weer weg geweest voordat die mensen aan kwamen rijden! We rijden terug naar Samokov en komen aan in het stokoude politiebureau. We moeten wachten tot de behandelende agent terug is van lunchpauze.
Ik ga naar het toilet waar als wc-papier een stapeltje A4-tjes ligt. We moeten ruim een half uur wachten zonder koffie, helemaal vergeten te bestellen in het koffietentje daarnet.
Ik verbaas mij over het aftandse meubilair en spullen in het kale bureau. Ik app Willem dat de tas terecht is. Eindelijk komt de agent binnen en ze gaat mijn tas halen. Ik krijg een lijst onder mijn neus van de gehele inhoud. Of het klopt? Ik vind alleen mijn paspoort belangrijk en die zit er in elk geval in, evenals de rest.
Dankbaar neem ik de tas mee en kunnen we op weg terug naar Sofia. De taxichauffeur is superaardig en we kletsen alle rijtijd vol. Hij heeft enkele jaren met zijn vrouw en zoon in America gewoond tijdens de studie daar van zijn zoon.
Hij klaagt over de enorme inflatie in Bulgarije. We hebben het over alle leegstaande huizen in de dorpen hier. Hij begrijpt niet dat wij een half miljoen voor een huis in Nederland neertellen terwijl ze in Bulgarije bijna gratis zijn.
We kunnen dan toch beter bij hen komen wonen en af en toe op en neer reizen?! Ook wil hij een autohandeltje opzetten met mij. Ik zoek in Nederland dan goede tweedehands auto’s en hij komt deze ophalen om te verkopen in Bulgarije. Ik zie mijzelf nog niet in de autohandel, maar beloof het in de week te leggen bij mijn zoon en zijn vrienden.
En dan arriveren we weer in Sofia waar Willem ons al opwacht. We zijn vier uur onderweg geweest, het was een spannende maar ook gezellige rit. De chauffeur had tevoren slechts 50 euro gerekend, maar dat is veel te weinig en ik geef hem het dubbele.

23-05-2024 Sofia

Met de metro en de taxi gaan we naar het startpunt van een wandeling door het berggebied Vitosha dat tegen de zuidkant van de stad ligt.
Alle Bulgaarse regio’s hebben vandaag Code Geel, behalve die van Sofia, dus hopelijk houden we het droog.  De taxichauffeur licht ons op en we hebben het pas door als hij al weg is. We hebben het dubbele betaald, omdat dat bedrag nu eenmaal op de meter stond. Maar de tarieven staan op de sticker op de autoruit en de ritprijs is dus gemakkelijk terug te rekenen. Of hij heeft zijn terugweg ook maar meegerekend…
De wandeling gaat lekker steil omhoog naar de Boyanna waterval langs een kolkend riviertje door prachtig groen bos. Door alle regen van gisteren stroomt er op veel plaatsen water over het rotsige pad.
We hopklotsen van steen naar steen tot we bij de 25 meter hoge waterval komen. Iets verderop kunnen we over de stad uitkijken en gaan dan door het bos over een minder steil pad terug naar beneden. Na 10 km zijn we rond en aan koffie toe.
We nemen de bus terug naar de metro. We vragen de chauffeur of hij de goede kant op gaat en hij dirigeert ons de bus in. Als hij stopt stapt iedereen over op een andere bus met het zelfde nummer, dus dat doen wij ook maar.
We zien echter al snel dat we de verkeerde kant op gaan en willen er weer uit. Maar dat was buiten de controleur gerekend. We hadden natuurlijk nog helemaal geen kaartjes! We moeten ieder 40 LEV (20 euro) boete betalen. Maar we hebben nog maar 40 LEV op zak. En ondertussen rijdt die bus maar door, de verkeerde kant uit.
Uiteindelijk stapt de controleur met ons uit en neemt hij genoegen met 1x 40 LEV. Lopend gaan we terug op weg naar de metro.

24-05-2024 Sofia – Dimitrovgrad

We sjouwen de fietsen de trappen van de drie verdiepingen af en fietsen de stad uit. De weg is druk en we ademen veel vieze uitlaatgassen in.
Maar uiteindelijk kunnen we er af en over rustige weggetjes verder. We fietsen langs graanvelden en fleurige weidevelden vol grassen en bloemen. Zo zagen weides er in Nederland ook uit, vóór de intensieve veehouderij. En dan fietsen we Bulgarije uit, een land dat je niet snel als vakantiebestemming kiest, tenzij je jong bent en naar Sunny Beach gaat. Maar juist daarom interessant om te bereizen.

Richting de grens gaat slechts één weg, een snelweg. Onze kasseien-B-weg houdt op en we kunnen alleen verder over de snelweg. Maar we zitten wel aan de verkeerde kant. We tillen de fietsen over de vangrail, gelukkig is er niet al te veel verkeer. Servië is geen EU land en dat is te zien bij de grensovergang.
Lange rijen auto’s voor de pasportcontrole en hele kolonnes vrachtwagens voor de douane. Wij laveren de rijen lekker voorbij en piepen er vooraan tussen. We overnachten in de eerste stad over de grens, Dimitrovgrad.

25-05-2024 Dimitrovgrad – Nis

Servië, kandidaatlid voor de EU, maar ook bevriend met Poetin en Xi Jingping. En momenteel boos op de VN, die deze maand besloot de genocide op meer dan 8.000 Bosnische moslimmannen in Srebenica in 1995,  jaarlijks internationaal te herdenken.

Maar verder zijn de mensen best aardig. En handig voor ons, ze spreken redelijk goed Engels. En ze hebben veel mooie natuur.
We rijden vandaag een prachtige route van 94 km door de bergen. We zien regelmatig roofvolgels boven ons circelen. Toen ik een grote kraai hoorde, riep ik naar Willem: een kráái. Daarmee alarmeerde ik een hele roedel honden die voor een huis lag te suffen en ons woest blaffend omsingelde. 
Nu vond ik de truc van het afstappen toch een minder goed idee. Gelukkig bleef het bij agressief kabaal maken. In Nis eten we ’s avonds buiten op een terras op de lange drukke winkelboullevard.
Na deze warme dag hebben we voor het eerst deze reis een zwoele avond.

26-05-2024 Nis – Vavarin

We komen langzaam op gang vandaag en besluiten uiteindelijk gewoon een rustdag te nemen.
Lekker een boek lezen onder de grote boom op het binnenplaatsje…. Maar helaas, we kunnen de kamer niet verlengen want deze is al weer geboekt. Dus toch maar weer in de fietskleding en wegwezen.
De route is afwisselend door dorpjes en groen. We komen heel veel moerbeibomen tegen. Je herkent ze aan de straat, die daar vol ligt met de plakkerige zwarte rijpe vruchtjes die er al afgevallen zijn. Af en toe stoppen we om de rijpste en zoetste uit de boom te plukken.
We hebben een hotel op het oog aan de rivier in Varvarin. Ik hoopte in de rivier te kunnen zwemmen maar onderweg zien we al dat het modderwater is. Aangekomen in het hotel komt er op de al vrij hoge prijs allerlei extra onkosten en belasting. Dit vinden we te gortig, dus gaan we op zoek naar het andere hotel in het dorp.
Daar aangekomen zegt de buurman dat het alleen een slaapplaats voor werklui is. Maar hij belt wel even iemand die een pension runt wat verderop. En zo komt het toch weer goed. We hebben nog maar heel weinig gegeten vandaag en in het dorp blijken alleen een aantal snacktenten te zitten met rommeleten. We moeten het er maar mee doen vanavond, gelukkig hadden we al een hoop gezonde moerbeitjes op.

27-05-2024 Vavarin – Jagodina

We zijn de enige gasten in het pension en we moeten zelf ons ontbijt verzorgen, waar we de eetzaal voor mogen gebruiken.
De aardige uitbater Dejan Milojevic komt kijken of alles goed gaat en biedt ons koffie aan op het buitenterras. Hij heeft een transporthandel in Berlijn en spreekt vloeiend Duits.
Met het geld dat hij in Duitsland verdiende heeft hij zijn huis, en het pension gebouwd en nog meer handeltjes opgezet.
Zijn vijf kinderen zijn in diverse steden en landen gaan studeren en wonen nu niet meer in de buurt. Ook in dit land is het heel gewoon om weg te trekken voor studie en werk en je familie nog maar af en toe te zien.
Dejan vertelt over een bombardement dat in het dorp geweest is in 1999 en dat er doden zijn gevallen, vooral in de jaren daarna omdat er uranium in de bommen gezeten zou hebben.
Er is ook een boek over geschreven dat hij laat zien. Omdat we maar 40 km hoeven te fietsen nemen we de tijd voor zijn verhalen. Hij is ook burgemeester van het dorp geweest en heeft in die tijd riolering laten aanleggen en betaalt voor de burgers die zich dit niet konden veroorloven.
Toen er een ernstige overstroming van de rivier was, heeft hij de getroffen dorpsbewoners gratis tijdelijke huisvesting in zijn pension aangeboden. Hij kon dit met gemak bekostingen uit de lucratieve handel in Duitsland.
Als we in onze tiny house in Jagodina zitten, zoeken we naar informatie over dit bombardement. De oorzaak was dat de Serven de Albaniers in Kosovo bleven bestoken. Omdat ze zich niet aan resoluties hielden, probeerde de Nato dit af te dwingen met bombardementen.
Eén daarvan was dus op de brug van dit dorp Varvarin, midden op de dag dat er een dorpsfeest was. Bij de eerste bom vielen er slachtoffers onder de mensen die op de brug waren. Toen anderen toesnelden om hen te helpen, volgde een tweede bombardement waardoor 10 mensen de dood vonden en er 17 gewond raakten. Er waren geen militaire objecten in de buurt van het dorp en de grens met Kosovo ver weg.
Dit waren dus veel onnodige burgerslachtoffers in een kleine gemeenschap van 2000 mensen. Overigens vindt Servië nog steeds dat Kosovo bij hun land hoort, terwijl Kosovo naar autonomie streeft. Er zijn dus nog steeds spanningen.

28-05-2024 Jagodina

We blijven een dagje in ons tiny house tegenover het stadspark. Beetje wandelen, kleding wassen, lezen en de vervolgroute plannen.
We zijn inmiddels de 3000 kilometer gepasseerd. De rondwandeling door het groen gaat niet zo rond als op de kaart. Het pad op de terugweg is er geregeld niet en dan moeten we dwars door graanvelden en hoog gras met bloemen in de hoop dat er verderop weer een soort pad tevoorschijn komt.
Ik val opeens in een onzichtbare met groen bedekte geul en zit nu onder de schrammen en brandnetelbulten. Zo wordt onze rustdag toch uiteindelijk weer enerverend. En heb ik mijn allereerste teek gescoord.

29-05-2024 Jagodina – Smederevska Palanka

Kwart voor acht zitten we al op de fiets om er na 3 km achter te komen dat onze waslijnen nog naast het huisje hangen. Jammer, maar we gaan er niet voor terug en kopen nieuwe in het stadje waar we gaan lunchen.
Servië is welvarender dan Bulgarije maar de verschillen in rijkdom lijken groter hier. We zien prachtige grote villa’s, kleurig in de verf, maar ook bouwvallen die toch bewoond zijn.
En ook in Servië staan veel verlaten huizen in de dorpen. De 63 km van vandaag moeten tegenwind getrapt worden, dus is het toch nog 16:00 geworden voordat we het meer in kunnen springen naast het hotel. Maar even zwemmen is toch zo lekker na een fietsdag! 
Er is een grindstrand en aan de waterrand zijn heel veel jonge visjes actief die regelmatig boven het water uitspringen.
Terwijl we eten met uitzicht over het meer met de ondergaande zon, gevolgd door flinke regenbuien, bekijken we de routeopties voor Belgrado.

30-05-2024 Smederevska Palanka – Pancevo

Recalcitrant als we zijn, wijken we weer af van de gebaande Sultans Trail. We kiezen een route die langer is, maar met 500 hoogtemeters minder.
Via een lange brug gaan we de Donau over die hier Dunav heet. Langs de rivier loopt de fietsroute Eurovelo 13 op het hobbelige afwisselend gravel- gras- en zandpad. De lucht boven ons hoofd wordt steeds donkerder en lichtflitsen komen steeds dichterbij. Om niet geëlectrocuteerd te worden, kunnen we beter van de dijk af en dus gaan we bij een opening in het groen naar de waterrand om daar te schuilen.

Tussen het groen zien we enkele afgesloten minicaravans staan op een soort scoutingterreintje. Eén caravan heeft een wrakkig aanbouwtje waar we net inpassen om te schuilen voor de wolkbreuk.
Het water komt met bakken naar beneden en de donderklappen zijn oorverdovend. Na een half uurtje is het voorbij en kunnen we verder door de diepe plassen op het pad.
Het duurt niet lang voor de afgekoelde lucht weer warm is. Warm genoeg om nog even lekker in de rivier te gaan zwemmen.
De omgeving is erg mooi. Uiteindelijk houdt dit pad op en gaan we terug naar de autoweg richting Pancevo waar we overnachten. We zijn vandaag meerdere fietsreizigers tegemoet gekomen, allen op weg naar het (verre) oosten. Serviërs fietsen ook, al zijn het er niet veel.
Hier en daar ligt een (stuk) fietspad maar de kwaliteit is dramatisch. Bij elke uitrit moet je een stoeprand af en weer op. Jammer dat ze de kunst niet eerst even komen afkijken in Nederland.

31-05-2024 Pancevo – Belgrado

Een schamele 18 kilometer fietsen we om in de Servische hoofdstad Belgrado te komen. We kunnen over de mooie gebloemde grasdijk langs de rivier hobbelen zodat we geen last hebben van het verkeer richting de stad.
Er staan veel zijdebloemen die heerlijk geuren en waar veel vlinders en insecten op af komen. We horen cicaden en vogelgekwetter tot we echt de stad naderen.
De enige brug over de Donau de stad in is niet bepaald gemaakt voor fietsers. Over de 4 autobanen scheurt het verkeer en wij moeten over de smalle wandelstrook ernaast die na de brug eindigt in de bosjes achter de vangrail.
De stad blijkt zowiezo niet ingericht voor fietsers, ook al rijden er wel enkele. Volle twee-, vier- en zesbaanswegen doorkruisen aan alle kanten de stad en maken hem in onze beleving onleefbaar.
We betrekken ons appartementje en Willem gaat eerst naar een fietsenmaker voor een nieuwe buitenband en remolie. Met een gefixte fiets komt hij na een uurtje blij terug en dan kunnen we aan de wandel.
In het stadspark is het wel relaxed en daarna lopen we het oude centrum in. Dat “oud” moet je hier letterlijk nemen. We verbazen ons over de vele afbrokkelende balkons waaronder mensen passeren. Hoe vaak gaat dat maar net goed…of net niet?
Het is een rauwe, ongepolijste stad met veel jongeren en er is genoeg te beleven. Er zijn onnoemelijk veel cafees en aan de posters te zien veel livemuziek. De brede gerenoveerde winkelstraat en zijstraten zijn autovrij en daar zijn honderden terrassen.
Er zijn verschillende buitenpodia en het is gezellig druk op straat. We vermaken ons een tijd met mensen kijken. We eten een wrap met falafel aan een tafeltje op straat vlak naast een groot kruispunt.
Dit is een kruispunt waar alle voetgangers tegelijk groen licht krijgen en zowel recht als diagonaal kunnen oversteken. Een fascinerende aanblik om de hordes op commando steeds tegelijk kriskras de weg over te zien gaan.

01-06-2024 Belgrado – Krcedin

Als we Belgrado aan de andere kant weer uitfietsen volgt na de brug over de Donau een relaxte fietstocht van vijf kilometer over een boulevard langs het water.
Hier zien we een heel ander deel van de stad. Over heel de lengte van de boulevard  liggen boten aangemeerd waarop horeca is gevestigd. Het is één groot uitgaanscentrum. Op deze vroege ochtend wordt alles schoongemaakt voordat ze weer opengaan.
Het ziet er gezellig uit, had leuk geweest voor deze zaterdag. Maar wij zijn al weer onderweg en fietsen toch maar door. 
Onderweg kunnen we weer volop moerbeien plukken, maar Willem vindt de kersen toch lekkerder en koopt een pond bij een stalletje langs de weg. 
Het is een hete dag en we slaan daarom twee keer af naar de rivier voor een verkoelend bad. Halverwege de middag koelt ook de lucht af door een regenbui. In een klein dorp hebben we een campingplaats met tent geboekt.

Er is geen camping, deze ene tent blijkt in de enorme achtertuin van een Russisch stel tussen de fruitbomen te staan. Jelena begroet ons hartelijk en laat de sauna zien, de buitendouche en toilet, het tentje en het opblaasbad dat ze net met vers water heeft gevuld.
Ze brengt ons verse koude mintthee en vijgen uit eigen tuin. Verrassende en mooie plek! De tent is zo klein dat ze voorstelt om er nog een naast te zetten.
Wij vragen of ze een matrasje heeft voor in de sauna en dat vindt ze een goed idee.
Zo doende gaat Willem in de sauna slapen en ik in het tentje. Ze spreekt geen Engels dus onze Google Translate moet nu op Russisch. 
Het tentje en opblaasbad staan op platen piepschuim. Deze deuken en breken zodra we er in gaan.
’s Morgens eten we op het terras tussen de druivenbladeren een lekker ontbijtje van Jelena met zelfgebakken brood en eitjes van haar kippen.

02-06-2024 Krcedin – Novi Sad

Als Jelena haar kippen komt voeren, knopen we een gesprek aan. Ik ben benieuwd wanneer ze hier zijn komen wonen. Ze hebben lang in Siberië gewoond en vervolgens drie jaar in Sint Petersburg.
In 2017 hebben ze hun land verlaten, vanwege het steeds repressievere bewind van Poetin, om in Servië een nieuw leven op te bouwen.  
Ze wachten nog steeds op hun permanente verblijfsvergunning en kunnen dus niet vrij reizen. Naar dit land zijn meerdere Russen uitgeweken waardoor ze in het dorp en de omgeving snel vrienden konden maken binnen deze gemeenschap.
Het nadeel hiervan is dat ze nog steeds nauwelijks Servies spreekt en daardoor weinig contact heeft met de Serven in het dorp.

Het is weer een warme dag en we fietsen door een mooie en vrij welvarende omgeving naar Novi Sad. We zijn verbaasd over het grote verschil van deze stad met Belgrado dat maar 100 km hiervandaan ligt.  Novi Sad is een welvarende stad. Ze had een grote rol gedurende de Joegoslavie oorlog. Precies 25 jaar geleden is de stad en omgeving door de NATO veelvuldig gebombardeerd om de aanvallen van de Serven tegen de Kroaten te stoppen. Alle drie bruggen over de Donau zijn door de NATO vernietigd, evenals olieraffinaderijen, televisiestations en militaire objecten. 
De bruggen zijn all drie geheel opnieuw opgebouwd. Het centrum heeft prachtige grote kleurige gebouwen, brede winkelboulevards en vele terrassen. We hebben een apartementje midden in het centrum en blijven hier een dag.

03-06-2024 Novi Sad

Het is vandaag Wereldfietsdag, maar wij fietsen geen meter.
Novi Sad is een mooie stad, maar toch trok het afbrokkelende Belgrado mij meer en had ik spijt dat we niet daar een dag zijn gebleven.
Maar het is wel relaxed hier. Vandaag doen we wat administratie en daarna nog wat sightseeing in de stad en een duik in de Donau.
Turken, Bulgaren en Serven zijn stevige rokers. Maar Serven doen dit overal nog gewoon binnen, erg smerig! De vapor is ook hier erg populair bij de jongeren.

04-06-2024 Novi Sad – Ilok

We hebben nog geen einddoel vanwege de tegenwind. We zien wel hoe ver we komen. Het fietspad door het groen kronkelt met de Donau mee en de omgeving is mooi en rustig.

Op een stukje modderpad fietst een Nieuwzeelandse ons tegemoet. Zij doet de Atlantic – Black sea route, die de onze nu overlapt. Hierna volgt een stuk vervelend drukke weg waarbij de vrachtwagens rakelings langs ons scheuren.
Met de aantrekkende tegenwind zijn we het snel zat en in Backa Palanka gaan we eerst maar eens lunchen met yoghurt en musli op een bankje voor de kerk.
We besluiten de Donau over te steken en aan de overkant, in Kroatië te overnachten. De grens tussen Kroatië en Servië ligt hier in de Donau. Aan weerskanten is er douane en paspoortcontrole met lange rijen wachtende vrachtwagens.
Kroatië is EU dus kunnen we hier onze reguliere databundel weer gebruiken en met euro’s betalen. Wij zijn blij met de EU! We slapen bij een particulier in Ilok, mevrouw Pavica, en we worden gastvrij ontvangen door haar.
Ze is haar man zeven jaar geleden verloren toen hij overleed door hartfalen. Hij was een heel zorgzaam type en de oorlog had hem zo veel stress gegeven dat hij er hartklachten door ontwikkelde. Uiteindelijk is hem dat fataal geworden.

Ook al is de oorlog al weer 30 jaar geleden, de trauma’s zijn er nog. Vóór de oorlog leefden Serven en Kroaten vredelievend samen en nu doen ze dat ook weer. De zinloosheid van een oorlog….

05-06-2024 Ilok – Svilojelo

Na een goed verzorgd ontbijt van mevrouw Pavica fietsen we richting Vucovar. Het is al vroeg warm. Onderweg zien we veel fruitteelt,  wijngaarden, zonnebloemen (de eerste bloeit!) en graanvelden. Daarboven hangt een prachtige wolkenlucht en regelmatig zien we grote roofvogels op jacht.

Als we Vucovar naderen komen we langs een monument voor de door de Serven geëxecuteerde Kroaten. Vucovar ligt in de oostelijke regio dat zwaar is bevochten. De Serven hebben de destijds heel welvarende stad volledig in puin geschoten.
De watertoren van 169 meter hoog is over heel de hoogte zwaar toegetakeld door maar liefst 640 inslagen,maar bleef standvastig overeind.
Zelfs de Kroatische vlag bleef wapperen op de top. Het is nu een oorlogsmonument met alle gaten er nog in, dat de standvastigheid van de Kroaten symboliseert. De rest van de stad is weer hersteld op een enkel pand na. Maar het welvaartsniveau van voorheen heeft Vucovar niet meer bereikt.

Na Vucovar fietsen we weer richting Servie en via een brug over de Donau passeren we de grens. We slapen in een particulier huis met tuin en maken hier zelf ons avondeten, mèt groente.

06-06-2024 Svilojelo – Mohacs

Het wordt 30 graden vandaag en we zijn blij dat we een vlakke route hebben.
De grootste slingers in de rivier zijn een eeuw geleden wat minder krom gemaakt ten behoeve van de scheepvaart. Hierdoor ontstonden uiterwaarden die nu moerassige natuur zijn.
Op de kaart is de oude loop nog herkenbaar. De Donau is de grens tussen Kroatië en Servië. De Kroaten baseren echter hun grens op de oude loop van de Donau, waardoor er nu nog steeds stukken betwist gebied zijn. Ook dit is terug te zien aan de krioelende grens op de kaart.
Het zijn nu een soort stukken niemandsland, de natuur kan er zijn gang gaan.

Na het passeren van de grenscontroles zijn we weer in Kroatië.
We komen langs een rivierarm met strandje en koffietent, een lekker plekje om even te relaxen. Ons fietspad passeert daarna vanuit Kroatie de Hongaarse grens.
Er staan twee oude slagbomen, maar met dank aan de EU is het geen checkpoint meer. Vanaf hier begint wel een enkele kilometers lange prikkeldraadafzetting met van die scherpe mesjes, omdat hier de geclaimde Kroatische grens loopt.
Het prikkeldraad steekt vanaf het fietspad zo het bos van de uiterwaarde in tot de Donau.
Niet echt fijn voor de vele dieren in dit natuurgebied. Nog een beetje geïntimideerd van dat dreigende prikkeldraad naast ons, schrikken we van een ernorm gekraak meteen gevolgd door een grote boom die vlak voor ons tegen de dijk valt. Gelukkig is deze zo hoog dat we veilig zijn, maar nu begrijpen we meteen wat ze bedoelen met “als een boom omvalt kan je niet meer vluchten”.

We zien veelvuldig dezelfde enorme roofvogels als afgelopen dagen. Het zijn steenarenden, zien we op een infobord. Er komt nog heel veel ander vogelgekwetter uit de begroeing. We eindigen in Mohács, een prachtig Hongaars stadje aan de Donau.

07-06-2024 Mohacs – Ersekcsanad

Hongarije, het subversieve EU land van  Orbán, vriend van Poetin, de onafhankelijke media aan het dwarsbomen, de rechterlijke staat aan het afbouwen en de LHBTQ-ers aan het excluden.  Maar het is wel een mooi land en het welvarendste land waar we op deze reis doorheen fietsen. Maar toch nog een goedkoop land, waar je voor een spotprijs in de horeca terecht kan. De hotels zijn nu in juni wel wat duurder, zeker hier langs de Donau. We hebben de Sultans Trail verlaten en fietsen nu als echte senioren de route langs de Donau.  De reden is dat het dertig graden is en we daarom vlak willen fietsen en om tussentijds af te koelen in de Donau. En het is goddelijk, met je oververhitte lijf het ijskoude water in. Ik duik ook even in mijn fietsshirt onder water, dat fietst lekker koel. We maken hier langs de Donau verder niet veel spannends meer mee. Als je dit leest, en het dus al die tijd vol gehouden hebt om ons te volgen, dan vinden we dat zowiezo al heel leuk en bewonderenswaardig. Maar twee oudjes volgen langs de Donau…je hebt nu onze permissie om af te haken. We hebben nu een heel huis voor onszelf pal aan de Donau. Maar geen winkel of restaurant hier om een dag te overbruggen, dus moeten we morgen toch maar weer verder.

08-06-2024 Ersekcsanad – Solt

Deze dagen missen we wel een tentje, het is fantastisch kampeerweer nu. Vanmiddag maakten we een ommetje naar de Donau om te zwemmen, want we volgen de rivier wel maar zien hem maar af en toe.

Bij het water is een kampeerterrein en is een festivalletje opgebouwd voor motorrijders. Er staat een podium waar niet onverdienstelijk wordt gestemd, dat belooft een goed concert. De ene Harley na de andere komt aanronken met ruige mannen achter onverantwoord hoge, wijde sturen. En wij vinden het dus jammer dat we geen tentje achterop hebben, dan waren we ook meteen gebleven.
We zwemmen en drinken een koffie en fietsen naar dan naar ons gereserveerde onderdak, 15 km verder.

09/10-06-2024 Solt – Szigetszentmarton

Onze één na laatste fietsdag, slechts 61 vlakke kilometers, maar we weten er weer een hele dag over te doen.
Moerbeien plukken, pannenkoek lunchen, zwemmen, naar hoog opspringende vissen kijken bij de sluis, weer zwemmen, ijsje eten. Maar ook 10 kilometer over een grasdijk fietsen gaat niet heel snel. Wel heel mooi hier door de uiterwaarden met veelkleurige bloemen.  Overal waar gemaaid is, is het saai. Waar niet gemaaid is kunnen we genieten van een prachtige bloemenzee met veel insecten en vlinders.

Opeens zien we twee korhoenders onder aan de dijk achter elkaar aan rennen. Die kunnen echt verbazend hard rennen, het lijken wel hazen! Na 100 meter keren ze opeens om, rennen terug en schieten door het open hek van de boerderij. Een rondje over het erf en dan terug door het hek naar de dijk voor de volgende 100 meter. Dat herhalen ze vijf keer zonder snelheidsverlies, echt hilarisch. (filmpje veel te laat gemaakt)

We verbazen ons dat mensen hier geen Engels spreken. Zelfs de jongeren niet! Ze willen ook niet proberen hoe ver ze kunnen komen met hun school-Engels. We moeten Google translate erbij halen of ze sporen iemand op die het wel aandurft om ons aan te spreken. Of ze knikken en lopen weg om met de verkeerde bestelling terug te komen.
Zwarte koffie is in dit deel van Europa standaard een espresso, formaat Italiaans, dus één slokje sterke koffie. In voorgaande landen kon je een “espresso long” of Americano bestellen, espresso met wat meer heet water.
Hier proberen we dat ook. Maar omdat de ober deze opties niet kent, vragen we via Translate om espresso met wat meer water. De ober knikt maar brengt 2 gewone espresso’s. Een poging om er wat heet water bij te krijgen strandt in 2 flesjes bronwater met glas.
Een tweede ober schiet te hulp en begrijpt dat we “espresso long” blieven. Hij neemt onze kopjes mee en komt terug met 2 espresso’s… in een hoog theeglas, maar dan niet aangevuld met wat heet water. We hebben het maar opgegeven.
We eindigen in een hotel langs het water.

10/6 Niksdag

11 tot 16-06-2024 Szigetszentmarton – Budapest

Budapest, here we are! Na 3775 km en 22.648 hoogtemeters zijn we, na vele belevenissen, indrukken en inspanning op onze eindbestemming aangekomen.

We blijven hier tot zondag en pakken dan de trein naar huis. Maar dus eerst deze Hongaarse stad beleven, de eerste indruk is heel goed! De stad heeft de Habsburgse grandeur in de statige panden, maar ook studentikoze jeugdigheid.
We komen er achter dat ons appartementje midden in de Joodse wijk staat. En ook dat we hier midden tussen het vertier zitten.

Dezelfde avond zitten we al in de mooiste “ruine bar” Szimpla, twee straten verderop waar ik meteen al even lekker kan dansen. Niet slecht voor de dinsdagavond. Er zijn meerdere “ruine bars” in de stad. Het zijn oude afgedankte panden die met alles wat maar vindbaar was aan oude spullen zijn omgetoverd tot uitgaansgelegenheid.
Szimpla heeft twee verdiepingen en je doolt er van het ene hoekje naar de andere ruimte, elk met hun eigen muziek, sfeer, bar en aankleding. Het doet lekker anarchistisch aan allemaal met volgekladde muren en al die oude zooi, maar bij elkaar is het een waanzinnig leuk geheel. (heb een poging gedaan er wat van te fotograferen)